بزرگنمايي:

کرد آنلاین - سنندج - ایرنا - با همت تعدادی از بانوان کار آفرین و توانمند بانه ای، پخت و عرضه نان محلی سبوس دار بعد از 2 دهه غیبت در این شهرستان آغاز شد تا بار دیگر نان با کیفیت و مغذی سر سفره بانه ای ها باشد.
به گزارش ایرنا، در گذشته های نه چندان دور وجود تنور در خانه مردم بانه از ضروریات بود که در گوشه ای از حیاط خانه ها خودنمایی می کرد و هر روز عطر خوش نان تازه در کوچه پس کوچه های شهر و روستاهای این دیار به مشام رهگذاران می رسید که هنوز آثاری از تنور در برخی خانه های قدیمی باقی است و خاطرات شیرین پخت نان را در خود محفوظ کرده است.
مادر بزرگ ها در سنین کودکی طرز تهیه نان را به دختران و زنان جوان آموزش می دادند، دختران کوچک پا به پای خواهران، مادر و مادر بزرگ با اشتیاق تمام در تهیه نان کمک می کردند تا آنها هم روزی بتوانند در تهیه نان مهارت پیدا کنند و نانی سالم و تازه را بر سر سفره خویش ببرند.
در بانه چند نوع نان محلی با ترکیب آرد شکر، شیر، خرما و گردو تهیه می شود که معروفترین این نان ها، نان تیری سبوس دار یا همان نان لواش است، نان تیری نانی ساده است که با آرد ساده سبوس دار تهیه می شود.
با توسعه نانوایی های ماشینی سبک زندگی در شهر و روستاهای بانه نیز دستخوش تغییر شد و زنان دیگر تمایلی به تهیه نان محلی از خود نشان نمی دهند و نان ماشینی جایگزین نان محلی در سفره ها شد و بساط پخت و پز نان در تنورهای خانگی و عطر نان تازه در کوچه و محله بر چیده شد.
در چند سال اخیر مردم به اهمیت نان محلی و حاصل سال ها تجربه زنان این دیار پی بردند و بار دیگر سفره های خود را با رنگ و بوی نان محلی مزین کردند.
این روزها زنان در شهر و روستاهای بانه برای تفریح و برون رفت از زندگی یکنواخت و کم تحرک امروزی نان محلی درست می کنند و از سوی دیگر زنان کار آفرین نیز با همت و تلاش جمعی، اقدام به تشکیل نانوایی برای پخت و عرضه نان محلی کرده و روزانه نان تولید شده را از طریق سوپر مارکت ها توزیع می کنند.
در تهیه نان محلی ابزار مخصوصی از جمله پنه، ره فی یه، ئه سته ولک، تیروک و سرکول استفاده می شود و تنورهای گلی توسط زنان سفالگر در روستاها ساخته می شود، نان محلی تیری در صندوق های بزرگ چوبی خشک نگهداری می شود.
یکی از بانوان کارآفرین بانه ای در ارتباط با چگونگی پخت نان محلی به خبرنگار ایرنا گفت: مادرم در هشت سالگی درست کردن نان را به من یاد داد البته پخت نان محلی مراحل زیادی دارد و من از همان دوران کودکی تمام مراحل آن را یاد گرفتم.
خاتون احمدی که بیش از 70 سال سن دارد، افزود: آنقدر کوچک بودم که وقتی می خواستم نان در تنور بچسبانم یکی من را از پشت نگه می داشت تا در تنور نیافتم.
وی با اشاره به مزایای نان محلی تیری اظهار کرد: این نان در گذشته از گندمی تهیه می شد که در آسیاب های آبی، آرد می شد و حداقل تا 6 ماه ماندگاری داشت و وقتی به نان کمی آب می زدیم بوی تازه خود را همچنان داشت.
احمدی ادامه داد: هنوز هم نان محلی برای بچه ها و نوه هایم درست می کنم و کمتر نان از بازار می خرم، این نان از نان های که در نانوایی ها تهیه می شود کیفیت بهتری دارد و هضم و جذب آن نیز آسان تر است.
وی تاکید کرد: تهیه نان و بسیاری از کارهای که ما در گذشته یاد می گرفتیم برای زنان و دختران امروزی اهمیت ندارد و کمتر به این موضوعات توجه می کنند.
احمدی معتقد است: این حرفه ما نباید فراموش شود زنان و دختران جوان باید کارهای قدیمی در کنار کار و تحصیل ادامه دهند و آن را به نسل های آینده انتقال دهند.
این زن کارآفرین می گوید: اکنون نان های محلی در تنورهای قدیمی تهیه نمی شود و مانند نان های ماشینی توسط بانوان خبره در نانوایی ها تهیه و با بسته بندی های مختلف در سوپر مارکت ها توزیع و بدست مصرف کنندگان می رسد.
به گفته احمدی، گاهی به سفارش مصرف کنندگان و یا بنابر تقاضای بازار در این نانوایی ها انواع نان های سنتی یا گرده نیز تهیه می شود.
یکی دیگر از بانوان کار آفرین بانه ای که یک نانوایی سنتی را راه اندازی کرده و برای هشت زن سرپرست خانوار نیز شغل ایجاد کرده است، گفت: من در سال 90 این نانوایی را با وام که برای خیاطی گرفته بودم با هدف اشتغالزایی زنان سرپرست خانواده و بنا بر ضرورت راه اندازی کردم.
پری حسنی افزود: اکنون این نانوایی برای هشت نفر از زنان سرپرست خانوار به صورت مستقیم اشتغالزایی کرده و افرادی هم به صورت غیر مستقیم (توزیع نان) از این طریق امرار معاش می کنند.
وی با اشاره به کیفیت و ماندگاری نان سنتی تیری نسبت به نان های ماشینی اظهار کرد: نان محلی با خمیر مایه سنتی تهیه می شود به هین دلیل ماندگاری بیشتری نسبت به نان های ماشینی دارد ضمن اینکه 15 درصد سبوس دارد که با توجه به اهمیت غذایی سبوس، مصرف روزانه این نوع نان به همه افراد توصیه می شود.
وی یادآور شد: یکی از مشکلات نداشتن مجوز برای فعالیت است و دستگاه های اجرایی ذیربط با ما همکاری نمی کنند در حالیکه این نانوایی توانسته اشتغالزایی خوبی ایجاد کند اما هیچ حمایتی از ما نمی شود.
حسنی اضافه کرد: من آرد آزاد برای تهیه نان می خرم و سهمیه آرد دولتی و یارانه ایی ندارم بنابراین قیمت نان تولیدی ما بیشتر است و مجبوریم آن را با قیمت بالاتری از سایر نان ها بفروشیم.
وی گفت: با وجود پیگیرهای زیاد برای صدور مجوز تاکنون هیچ ارگانی همکاری نکرده است حال آنکه اگر مجوز داشته باشیم می توانیم برای 15 نفر شغل ایجاد کنم، کارگران را بیمه کرده و نان بیشتری تولید و عرضه کنیم.
این بانوی کارآفرین که سرپرست خانوار است، افزود: دوست دارم زنان شغل مناسب داشته باشند و عزت نفس آنها در جامعه حفظ شود برای کمک به این زنان هر کاری که بتوانم انجام می دهم.
یکی از کارشناسان تغذیه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا هم گفت: قوت غالب مردم کردستان نان و فرآورده های آردی است که بخش عمده ای از نیازهای انرژی و پروتئین بدن را تامین می کند و بخشی از ویتامین های گروه «ب» و کلسیم و آهن را از این طریق جذب بدن می شود.
نامق رشیدی افزود: دانه گندم از سه قسمت اصلی جوانه، آندوسپرم و سبوس تشکیل شده که سبوس خارجی ترین لایه دانه گندم است و نان های که حاوی سبوس باشند نان سبوس دار گفته می شود.
وی با اشاره به تحقیقات محققان در بحث اهمیت سبوس اظهار کرد: یکی از فواید سبوس فیبر موجود در آن است که به دستگاه گوارش کمک می کند، مانع از یبوست می شود و از بیماری های روده بزرگ بویژه سرطان پیشگیری می کند به همین دلیل سبوس به طلای گیاهی معروف است.
این کارشناس تغذیه یادآور شد: مصرف نان سبوس دار برای کودکان مفید است چرا که سلول های عصبی آنها در حال رشد است و آهن موجود در سبوس سبب هوش زیاد و رفتارهای خوب در کودکان می شود.
وی اضافه کرد: کسانی که می خواهند وزن خود را از راه درست کاهش دهند می توانند نان سبوس دار را در برنامه غذایی خود بگنجانند چون سبوس موجود در نان باعث القای حس سیری در فرد می شود.
رشیدی به دیگر فواید مصرف نان سبوس دار اشاره کرد و افزود: نان سبوس دار سبب کاهش جذب کلسترول و چربی خون می شود و بطور غیر مستقیم از بروز بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری و سکته های قلبی را مهار می کند، جذب قند خون با مصرف سبوس کاهش یافته و از دیابت هم پیشگیری می کند ضمن اینکه مصرف نان سبوس دار به علت داشتن ویتامین «ب» سبب شادابی پوست و جوانی می شود.
به گفته وی، مطالعات اخیر نشان داده که مصرف نان سبوس دار از ابتلا مردان به سرطان پروستان و سرطان سینه در زنان پیشگیری می کند با اینکه مصرف بیش از حد سبوس هیچ عارضه چشمگیری ندارد اما سبب نفغ شکم و شکم درد در افراد محدودی می شود.
در بانه گرایش مردم به مصرف نان محلی بیشتر شده و زنان زیادی هستند که به سفارش مشتریان خود نان محلی در خانه تهیه و از این را امرار معاش می کنند و 2 نانوایی سنتی دیگر با حمایت اداره بهزیستی و کمیته امداد امام (ره) برای زنان سرپرست خانوار فعالیت می کنند.
بانه با 158 هزار نفر جمعیت در 270 کیلومتری غرب سنندج قرار دارد.
خبرنگار:زینب طلایی ** انتشار دهنده: مجید سلیمانی
7469/9102
**آگاهی از آخرین اخبار استان کردستان در کانال زیر:
@IRNASANANDAJ
https://telegram.me/joinchat/DHygAj7hzZXSBJmWuX3Bvg
انتهای پیام /*