بزرگنمايي:

کرد آنلاین - معماری بومی روستاهای کردستان همانند معماری بومی تمامی مناطق جهان تجلی­گاه قرن­ها تلاش وتجربه مردمانی است که با هدف دستیابی به آسایش، از تمامی پتانسیل­های موجود و دردسترس منطقه خود، استفاده بهینه کرده است. این نوع از معماری به دلیل عجین شدن با شرایط زیست افرادجامعه، نمونه بارزی از تفکر پایدار در طراحی معماری محسوب می­شود.
البته باید در نظر داشت که در سنجش و قیاس آن، با انواعدیگر معماری در سایر نقاط ایران و جهان مجموع شرایط اقلیمی زمین­ ساختی، اقتصادی وسیاسی نیز تاثیرگذار بوده و نباید نادیده گرفته شود.
منیب طالبی دررابطه با معماری روستاهای استان، اظهار کرد: اصلی ترین عامل در شکل دهی به تیپولوژی فرمی روستاها در کردستان شرایط توپوگرافی و اقلیمی منطقه است.
وی افزود: روستاهای مناطق کوهستانی و کوه پایه­ای آنچنان که در منطقه اورامانات قابل مشاهده است تفاوت قابل توجهی با روستاهای واقع در مناطق مسطح و دشتی استان کردستان دارند و این امر نیز اجتناب ناپذیر است چون راه­ حل دیگری نیز وجود نداشته است.
این کارشناس ارشد معماری عنوان کرد: در بسیاری دیگر ازمناطق کوهپایه­ای ایران و جهان نیز نمونه­ هایی از معماری پلکانی را می­توان مشاهده کرد. این نوع خاص از معماری(معماری پلکانی) به دلیل ایجاد ظرفیت­های بصری و شکل دهیِ منظرِ روستاییِ غنی، زمینه ­ساز توسعه و توجه به منظر روستایی روستاهای اورامانات شده است.
وی تصریح کرد: همان طور که قبلا اشاره شد تیپولوژیِ فرمی روستاهای منطقه اورامانات در بسیاری دیگر از مناطق ایران نیز مشاهده می­شود اما به دلیل وجود رشته­ای از روستاها با این خصوصیات و همچنین بکر ماندن طبیعت به لحاظ گردشگری نسبت به مناطق دیگر استان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
طالبی با اشاره به اینکه این مسئله با دو پیش فرض می تواندمورد تحلیل قرار گیرد ادامه داد: توجه به برخی روستاها به عنوان قطب گردشگری سبببی توجهی با سایر روستاها شده و بنابراین دو پدیده عمده مهاجرت روستاییان و تغییر ناموزون و غیر اصولی منظر روستاها را به همراه خواهد داشت، که در هر دو حالت نیز تبعات نامناسبی به همراه دارد.
وی افزود: از طرف دیگر نیز در چند سال اخیر در برخی دیگر ازروستاهای گردشگری که بیشتر مورد توجه هستند روند تغییر و تحول در تکنیک­های ساخت وحضور سرمایه­ گذاران در حوزه گردشگری و به کارگیری ضرایب تراکم­ نامتعارف سبب تغییرناموزون و غیر منطقی منظر برخی از روستاها و شهرهای بومی و پلکانی منطقه شده است.
طالبی بیان کرد: این به معنای مخالفت با به روز شدن فضاهای روستاها نیست چون اصولا فضای معماری و شهری باید با مقتضایات زمانی و مکانی عصرخود هماهنگ باشد در غیر این صورت خود زمینه­ ساز شکل­گیری بحرانی جدید خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه تغییرات باید به شکلی تدریجی و دربستری از روند منطقی تغییرات اجتماعی و فرهنگی به وقوع بپیوندد در غیر این صورت تعارض ایجاد می کند خاطرنشان کرد: روند احیا و حفظ منظر روستاها به عنوان یک ایده جهانی در حل مشکلات و معضلات شهری صرفاً تغییر ساختار کالبدی و فیزیکی نیست بلکه تغییر نگرش اساسی افراد جامعه به نحوه زیست در محیط است.
این کارشناس ارشد معماری یادآور شد: در حقیقت حفظ منظرروستاها بدون در نظر گرفتن زیرساخت­های فرهنگی و اجتماعی آن امکان پذیر نیست و به نظر می­رسد این موضوع، چالش اصلی پیشروی مسئولین است که باید بیش از پیش به آن بپردازند.