آیینهای عزاداران کردستانی در ایام محرم
اجتماعی
بزرگنمايي:
کرد آنلاین - مردم اهل سنت و تشیعاستان کردستان هر ساله در عزای امام حسین(ع) و به یاد شهید تشنه دشت کربلا مراسم هاو آئین های ویژهای را برگزار می کنند .
به گزارش ایسنا،منطقه کردستان، با آغاز ماه محرم دلهای سوخته بهسوی کعبه و میکده عشق حسینی رهسپارمی شود و لحظه به لحظه و ثانیه به ثانیه به یاد شهید دشت کربلا خون میگریند .
این مردم انگار کهناله و فغان مادران و خواهران دشت کربلا را در ظهر عاشورا با تمام وجود حس کرده و باآنان همنوا میشوند؛ در این میان عزاداران اهل سنت و اهل تشیع کردستانی که دوستداراناهل بیت عصمت و طهارت(ع) هستند در کنار هم در سوگ حسین به غم و ماتم مینشینند .
مردم شهرهای مختلفکردستان از اواخر روزهای ماه ذیالحجه تا پایان دهه نخست محرم با آداب و رسوم خاصیهمچون طشتگذاری در شهر سریش آباد، تشکیل حلقهی عزا در مقابل مساجد تکایا و حسینیههابا ذکر یا حسین، مراسم گلگیران بیجاریها و مجالس روضهخوانی و تعزیهخوانی به عزاداریمیپردازند .
آتشزدن خیمههاو چرخیدن عزاداران به دور آنها، سینهزنی، زنجیرزنی و همچنین قربانی کردن گوسفند درجلو دستههای عزاداری و توزیع شیر، شربت و خرما از دیگر مراسمات استان کردستان در ایاممحرم است .
طشتگذاری درسریشآباد
در این آیین، درروز نخست ماه محرم در داخل یک طشت بزرگ، آب ریخته می شود و سپس 72 سیب به نماد 72 یارامام حسین (ع) در کربلا، درون این طشت ریخته شده و روی آن با یک پارچه سبز پوشاندهمیشود؛ این طشت در همهی مراسم عزاداریهای منطقه سریش آباد وجود دارد و در روز هفتم،این سیبها برای تبرک بین مردم پخش میشود .
عاشقان سرور و سالارشهیدان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در این آئین با قرار دادن طشت آب در مساجد،تکایا و حسینیهها و مدیحهسرایی به استقبال ماه محرم میروند .
روشن کردن شمع، نوشیدنآب متبرک از این طشتها، صحنهسازی حالات طفلان لب تشنه دشت نینوا و مداحی و سوگواریاز اعمال این مراسم است .
آئین طشتگذاری یکیاز قدیمیترین سنتها و مناسک ایرانی است که جمع کثیری از مردم آذری زبان نیز ایرانبا این آئین به پیشواز عزاداریهای محرم میروند؛ آئینی که به وسعت فرات و آب و بهیاد لبان تشنه امام حسین(ع) و یاران باوفایش است .
این سنت، با الهاماز حماسه سالار شهیدان و یادآور رفتار جوانمردانه امام حسین(ع) است؛ بر اساس روایتهاعزاداران در روز 27 ذی الحجه آب مشکها را در طشتها ریخته و لشکر حر و اسبان سپاهاو را سیراب میکنند .
در این آئین، طشتهاو تعدادی مشک پر از آب بر دوش ریش سفیدان و عاشقان حسینی وارد مسجد شده و در حالی کهبه احترام طشتها، همه حاضران در مسجد به پا میخیزند و در جلو آنها دسته سینهزنیبا شور و شوق خاص و با شعار «الدخیل یا اباالفضل» سینه زده و حرکت میکنند؛ بعد ازدور زدن مسجد، طشتها در جای مخصوص خود قرار داده میشوند و بلافاصله از آبی که درمشکها است پر میشوند و دعای مخصوص طشتگذاری در میان حزن و اندوه حاضران قرائت میشود .
آیین طشت گذاری بهعنوان آثار معنوی سریشآباد به شماره 688 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است .
آئین حلیم پزیدر روز تاسوعا
پخت حلیم در شب تاسوعاتوسط زنان برخی از مناطق استان از جمله شهر سریشآباد و بیجار از جمله رسوم دیگری استکه در این استان در ایام محرم اجرا میشود .
در شب تاسوعا بانوانیکه نذر دارند به ماتم قافله سالار دشت کربلا در خانه فردی که نذر دارد جمع میشوندو آن شب تا صبح هیچ کس نمیخوابد و به قرائت قرآن و دعا می پردازند .
در این مراسم، زنانپس از پاک کردن گندمها و شستن و تمیز کردن، آنها را در ظرفهای بزرگی نگه می دارندو صبح زود قبل از اذان صبح حلیم در دیگهای بزرگ در حیاط فردی که نذر دارد بار گذاشتهمیشود و با این حلیم در صبح غمانگیز عاشورا از عزاداران پذیرایی میشود .
پس از سپری شدن زمانیاز حرکت دستههای عزاداری در روز عاشورا به یاد واپسین تکبیرهای کاروانیان کربلا وندای «هل من ناصر ینصرنی» قافلهسالار دشت کربلا مؤذنان اذان میگویند و به طرف میادینشهرها میروند .
حرکت علَمها و بیرقهایعزاداری که بزرگترین آن علَم بلندی منسوب به قمر بنیهاشم حضرت ابالفضل (ع) است کهنشان دهنده در زمین نماندن علَم آن امام همام بوده، در شهرهایی همچون بیجار، سنندج،سریشآباد و قروه انجام میشود .
گِلگیران بیجاریبه سوگ حسین عزاداری میکنند
عزاداران حسینی دراین روز با مراسم گِلگیران، غربت اهل بیت امام حسین (ع) و یاران با وفایش را در صحرایکربلا روایت می کنند .
آئین گِلگیران درروز عاشورای حسینی از صبح و با حضور مردم در خیابان های اصلی شهر بیجار آغاز می شودکه هیاتهای مذهبی و دستههای عزاداری با نظم و ترتیب خاصی در برگزاری هرچه باشکوهتر آن با هم متحد و یکدل هستند .
مقدمات برگزاری اینآیین، دو هفته قبل از روز عاشورا و با تهیه خاک رس از دشتهای اطراف شهر و الک کردنآن آغاز میشود و در روز عاشورا گِل مخصوص این آیین در داخل ظرفهای مختلف تهیه و عزادارانبا گِل به سر کردن به سوگ سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) مینشینند .
حاضران در این آئینسپس با زنجیر زدن و سینه زدن و عبور از خیابانهای اصلی، راهی حسینیه بیجار میشوندو در طول مسیر با صدای یا حسین (ع) در سوگ شهادت سرور و سالار شهیدان اشک میریزند .
آئین گلگیران شهرستانبیجار در چهارمین همایش ثبت ملی آثار، در فهرست میراث معنوی به ثبت رسید .
حرکت گهواره حضرتعلی اصغر در میان عزاداران
در روز شهادت حضرتعلی اصغر(ع) و روز عاشورا، به یاد طفل شهید دشت کربلا گهوارهایی بین عزاداران به گردشدر میآید و مادران برای شفای کودکان مریض خود نذر میکنند و صدقات خود را در این گهوارههامیاندازند .
در روزی که منقشبه نام حضرت علی اصغر(ع) کوچکترین سرباز امام حسین(ع) در صحرای کربلا بود، مادران باگریههای که برای مظلومیت امام حسین(ع) و یاران باوفای آن حضرت از گونههایشان جاریبود با زمزمه «یا حضرت علی اصغر» در گوش شیرخواران و کودکان خود آنها را نذر یاریرسان صاحبالزمان(عج) کردند .
اجرای برخی آئینهایسنتی مانند دسته اعراب هاشمی که در آن کودکان و نوجوانان با پوشیدن لباس ویژه اعراببه منزله کودکان کاروان کربلا گرداگرد اسبی که نماد ذوالجناح است بر سر و سینهزنانندای «یا حسین مظلوم، حسین وای، ذوالجناح کو بابایم» سر میدهند و پیشاپیش دستههایعزاداری حرکت میکنند نیز در این استان به اجرا در میآید .
پخش نذورات نیز کهبیشتر به صورت پذیرایی با غذای گرم در هیئتها انجام میشود، از شب هفتم ماه محرم آغازشده و حاجتمندان و نیازمندان درگاه اهل بیت (ع) به قصد تبرک به این مجالس میروند .
در ایام محرم مردمشیعه و سنی استان کردستان در کنار یکدیگر برای امام حسین(ع) عزاداری میکنند و اراداتخود را به آن امام بزرگوار نشان میدهند، زنان اهل سنت کردستان در غم مصیبتهای واردهبه امام حسین اشک میریزند و به فرزندان خود توصیه میکنند تا راه ایشان را ادامه دهندو برای امام حسین(ع) سینه بزنند .
مردمان شهرهای مختلفاستان کردستان از جمله بانه، سقز، مریوان و کامیاران، دهگلان، دیواندره و سنندج اهلسنت هستند اما با این وجود هنگامی که در ایام ماه محرم در خیابانهای این شهرها راهمیرویم در و دیوار در ماتم حسینی سیاهپوش شده است و آنها نیز آیین های خاصی را دراین ایام برگزار می کنند؛ گرفتن روزه تاسوعا و عاشورا نزد مردم این دیار جایگاه خاصیدارد و بیشتر آنها این دو روز را روزهدار هستند.
انتهای پیام
-
جمعه ۷ مهر ۱۳۹۶ - ۱۱:۵۸:۱۹ AM
-
۱۱۶ بازديد
-
ایسنا - اجتماعی
-
عصر کرد
لینک کوتاه:
https://www.asrekurd.ir/Fa/News/6870/