بزرگنمايي:

رسول اشتودان  در نشست با خبرنگاران به مناسبت برگزاري همايش هورامان شناسي در سنندج، افزود: پرونده ثبت جهاني هورامان در ليست آثار يونيسکو در حال آماده شدن است و انتظار داريم از سوي کشورمان براي سال 95 در ليست پيشنهادي يونيسکو قرار گيرد.

وي اظهار کرد: از طرف ايران 635 اثر براي ثبت جهاني در ليست يونيسکو قرار داده شده است و انتظار مي رود باتوجه به اينکه کردستان اثر ثبت شده جهاني ندارد هورامان در اولويت سال 95 کشورمان براي معرفي به يونيسکو قرار گيرد.

وي با بيان اينکه از طرف استان کردستان سه اثر غار کرفتو، درياچه زريوار و منطقه هورامان براي ثبت جهاني پيشنهاد شده است، گفت: هورامان به دليل داشتن تمام شاخصه هاي لازم مورد پذيرش مسوولان ميراث فرهنگي کشور براي بررسي مستندات قرار گرفت.

وي گفت: هورامان از نظر سيماي فرهنگي در ميان ديگر آثار کشور براي ثبت در ليست جهاني يونيسکو رقيب ندارد و از اين رو هورامان پيشنهاد شده است.

وي بيان کرد: سازمان يونسکو براي ثبت جهاني يک اثر تاريخي و طبيعي 10 شاخص را در نظر گرفته است که منطقه هورامان به دليل دارا بودن هر 10 مورد شاخص قابليت ثبت جهاني را در فهرست آثار جهاني دارد.

وي در مورد مزاياي ثبت جهاني يک اثر نيز گفت: محوطه هايي که در فهرست ميراث جهاني به ثبت رسيده اند از برنامه ها و اقدامات حفاظتي و شيوه هاي نظارتي متناسبي نيز بهره مند خواهند شد که شامل آموزش هاي فني لازم به تيم هاي بومي مديريت محوطه است.

وي شناخته شدن در سطح جهاني، قرار گرفتن در ليست دفاتر گردشگري دنيا و تبليغات و اطلاع رساني براي معرفي اين منطقه، را از ديگر مزاياي ثبت جهاني يک اثر ذکر کرد.

مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري کردستان با اشاره به اينکه منطقه هورامان در دو کشور ايران و عراق قرار گرفته است، گفت: در ايران نيز اين منطقه در دو استان کردستان و کرمانشاه واقع شده که با ثبت جهاني منطقه هورامان ثبت جهاني اثر به اسم کردستان مي شود و ديگر مناطق هورامان در استان کرمانشاه و کشور عراق شماره ثبت فرعي مي خورد.

اشتودان افزود: مطالعات و تحقيقاتي توسط پژوهشگران و محققان دانشگاه کردستان، مرکز کردستان شناسي و اداره کل ميراث فرهنگي در خصوص منطقه هورامان انجام شده است که براي ارائه اين مطالعات و تحقيقات همايش ملي هورامان، انسان، طبيعت، زندگي با هدف باز شناخت منظر فرهنگي هورامان برگزار مي شود.

به گفته وي با ثبت جهاني هورامان يک پايگاه در آن ايجاد مي شود و بايد تمام دستگاه هاي اجرايي و خدمات رسان در قالب يک مديريت واحد در اين منطقه فعاليت نمايند.

وي همچنين اعلام کرد تاکنون 24 اثر معنوي منطقه هورامان شامل موسيقي، صنايع دستي و آيين هاي سنتي در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان کردستان در ادامه به برگزاري همايش ملي "هورامان، انسان، طبيعت و زندگي" نيز اشاره کرد و گفت: اين همايش 10 ارديبهشت امسال با همکاري ميراث فرهنگي و مرکز کردستان شناسي دانشگاه آزاد اسلامي و دانشگاه کردستان در تالار مولوي دانشگاه کردستان در سنندج برگزار مي شود.

اشتودان محورهاي اصلي اين همايش را شيوه هاي بهره برداري از آب و منابع طبيعي، معماري بافت و الگوهاي سکونت، کشاورزي، باغداري و دامپروري، رسوم و آيين ها، انسان، راه و کوهستان، نغمه ها و نواها، باز نمود طبيعت در هنر و ادبيات و گروه هاي اجتماعي و فرهنگ و ياريگري عنوان کرد.

وي اظهار کرد: صنايع دستي، پوشاک و معيشت پايدار، جلوه هاي بارز زمين ريخت شناسي هورامان، زيست بوم و تنوع زيستي، قابليت ها و ظرفيت هاي گردشگري و زن تدوام زندگي اجتماعي از ديگر محورهاي اين همايش است.

وي اضافه کرد: تاکنون تعداد 60 مقاله با موضوعات و محورهاي اصلي همايش به دبير خانه ستاد همايش ملي هورامان ارسال شده است.

وي اظهار کرد: در حاشيه اين همايش ملي نمايشگاه صنايع دستي و سوغات و نمايشگاه عکس هورامان نيز برپا خواهد شد و در روز جمعه 11 ارديبهشت ماه که مصادف با روز کومساي است مهمانان در اين مراسم معنوي هورامان حضور خواهند داشت و از نزديک اين مراسم را نظاره گر خواهند بود.

وي تجليل از مفاخر کردستان شامل عثمان هورامي، شريف علي رمايي، ملا احمد نظيري و محي سنندجي را از ديگر برنامه هاي همايش هورامان شناسي دانست.

او افزود: منطقه هورامان به يک شهر ختم نمي شود بلکه يک منطقه را در برمي گيرد و اين منطقه به عنوان يک امکان براي استان کردستان و کشور ايران مدنظر سازمان ميراث فرهنگي کشور قرار گرفته است.

اورامان يا هورامان، نام منطقه اي با دره هاي پرپيچ و خم و عميق و رودبارهاي متعدد است، اورامان منطقه اي واقع در ميان شهرستان هاي مريوان و سروآباد در استان کردستان و شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است و در خارج از ايران نيز بخشي از محدوده کردستان عراق در استان حلبچه را در بر مي گيرد.

مردم منطقه اورامان، کُرد هورامي زبان هستند. اين منطقه زادگاه و مهد پرورش افراد سخت کوشي است که استقامت را از کوه هاي سر به فلک کشيده آن و لطافت طبع را از انواع گل هاي زيباي دامنه هاي کم نظير رشته کوه هاي زاگرس به ارث برده اند.

واژه ˈهورامانˈ از دو بخش ˈهوراˈ به معني اهورا و ˈمانˈ به معناي خانه و جايگاه و سرزمين تشکيل شده است، بنابراين هورامان به معناي سرزمين اهورايي و جايگاه اهورا مزدا است.

ˈهورˈ در اوستا به معني خورشيد آمده و هورامان جايگاه خورشيد نيز معني مي دهد، بنا به اعتقاد اين مردم، روستاي ˈهورامانˈ زماني شهر بزرگي بوده و مرکزيت خاص داشته است و به همين دليل از آن به عنوان تخت يا مرکز حکومت ناحيه هورامان ياد مي کنند.

وضعيت خاص روستاهاي منطقه هورامان از نظر معماري، موقعيت جغرافيايي، چشمه هاي پر از آب، سرسبز بودن، کوه هاي سر به فلک کشيده و همچنين مراسم خاص، آداب، رسوم و وجود مقبره و مسجد پيرشاليار در شهر اورامان تخت اين منطقه را به يکي از مقاصد مهم گردشگري کشور تبديل کرده است.

در منطقه اورامان، شهر اورامان تخت با قدمتي سه هزار ساله و چهار هزار نفر جمعيت که در 160 کيلومتري شهر سنندج واقع شده است به دليل معماري خاص روستا، آداب و فرهنگ و وجود مقبره پيرشاليار و برگزاري سالانه مراسم هاي معنوي مربوط به اين پير بيشتر مورد توجه است