توريسم با ريشه هاي عميق و طولاني خود همواره در قالب روابط تاريخي – سياسي، ديدار سياحان و انجام مبادلات تجاري صورت گرفته، كه بحث از آن به عنوان يك سياست اقتصادي درآمدزا و قابل سرمايه گذاري، بحث جديدي بوده كه امروزه به واسطه دو پتانسيل منابع طبيعي و فضاهاي گردشگري و منابع و آثار تاريخي و اقتصادي گسترش يافته است.
بر اساس اين گزارش، امروزه اين باور در مردم و مسئولين استان ايجاد شده كه شهر بانه با داشتن استعداد در بخش گردشگري و قدرت فراوان جذب مهمان از سراسر ايران، يكي از محورهاي اصلي صنعت گردشگري استان است، که مي بايست بستر مناسبي براي سرمايه گذاري در اين بخش فراهم شود.
توريستي بودن شهرستان بانه پديده جديدي بوده كه در كنار جاذبه هاي طبيعي و تاريخي، پتانسيل اقتصادي تاثيرگذار از سابقه چند ساله برخوردار مي باشد.
با توجه به موقعيت طبيعي و جغرافيايي و شرايط خاص اقتصادي و مرزي بودن، در بخش گردشگري و توريسم، بانه يكي از شهرهاي برتر استان و حتي ايران محسوب مي شود كه نسبت به شهرهاي همجوار از قدرت جذب گردشگري بيشتري برخوردار است.
وجود كوه هاي سربه فلك كشيده و استوار از جمله آربابا، دوزين، بابوس، جنيره، پيرمراد و گردنه خان و همچنين آب و هواي مطبوع، جنگل هاي متنوع و زيبا، چشمه سارهاي خود جوش و گوارا، سد مخزني و هزاران منظر و جلوه هاي زيبا و بازار كالاهاي ارزان قيمت، شهر بانه را به مکاني زيبا و ديدني براي گردشگران و مسافران تبديل كرده است.
در طول سال به ويژه در ايام تعطيل، صدها هزار مسافر از اقصي نقاط ايران از چشم اندازهاي طبيعي و متنوع و كالاهاي لوكس ايراني و خارجي ديدن كرده كه به دليل اقامت چند روزه در مراكز خدمات اقامتي و پذيرايي و خريد اجناس و غيره درآمد زيادي عايد مردم خونگرم و مهمان نواز اين شهر مي شود.
موقعيت جغرافيايي
شهر بانه در شمال غربي استان کردستان و در فاصله 262 كيلومتري سنندج و در مجاورت مرز کشور عراق قرار گرفته است.
بانه شهري كوهستاني با متوسط بارندگي 750 ميلي‌متر در سال، با جنگل‌هاي زيبا و كوه نمادين آربابا از مهم‌ترين مناطق گردشگري استان مي‌باشد.
مهم‌ترين جاذبه‌هاي گردشگري و اماكن ديدني
*پارك كوهستاني دوكانان و پيرمراد
اين دو پارك در مجاورت هم و در دامنه كوه آربابا با چشم‌اندازي بسيار زيبا به شهر بانه قرار گرفته‌اند. زيارتگاه پيرمراد به عنوان جاذبه‌ي زيارتي كه مورد احترام مردم بانه است در داخل اين مجموعه قرار دارد.
بيشتر مسافراني كه قصد استراحت در دامان طبيعت را دارند، به علت وجود امكانات لازم در دامنه‌ي كوه زيباي آربابا در اين دو پارك كوهستاني توقف مي کنند.
*درياچه سد بانه
اين درياچه‌ي كوچك به علت قرارگيري در مسير جاده‌ي سقز به بانه زيبايي خاصي به منطقه داده، بطوريكه منظره زيباي آن از فراز گردنه‌ي خان نمايان است.
قابل ذکر است، اين درياچه به علت موقعيت ممتاز آن (10 كيلومتري شهر بانه) و پوشش جنگلي اطرافش يكي از مكان‌هاي عمده جذب و استراحت گردشگران مي‌باشد.
*تفرجگاه سورين
اين تفرجگاه در 12 كيلومتري جنوب شرقي بانه و در مسير جاده بانه به مريوان قرار گرفته است.
اين منطقه از لحاظ پوشش جنگلي پر تراكم‌ترين نقطه شهرستان بانه است كه در دو طرف جاده ارتفاعات را پوشانده و منظره زيبايي از كوه و جنگل را به وجود آورده است.
همچنين مسجد قديمي و زيارتگاه سورين در اين تفرجگاه قرار دارد.
*روستا و غار شوي
اين روستا به علت چشم‌انداز زيباي كوه، جنگل و رودخانه، معماري ويژه و همچنين قلعه و سد باستاني آن يكي از مقاصد گردشگران محسوب مي شود.
در كنار اين روستا غار مشهوري قرار گرفته كه طول آن 267 متر بوده و در انتهاي آن درياچه كوچكي وجود دارد.
بازديد از اين غار در حال حاضر فقط با امكانات فني ميسر است و در آينده براي بازديد عموم آماده خواهد بود.
*روستاي نجنه عليا
روستاي نجنه عليا يكي از روستاهاي هدف گردشگري مي‌باشد، كه در فاصله 38 كيلومتري جاده بانه به سردشت در محيطي جنگلي و كوهستاني قرار گرفته است.
اهميت اين روستا به جز محيط طبيعي، بكر و زيباي آن در فراواني چشمه‌سارها، وجود قرآن قديمي در مسجد تاريخي آن و مجتمع شيلات كوچكي در روستا بوده، كه ماهي‌هاي آن طعم بسيار لذيذي داشته و در همان محل ارايه مي شود.
*روستاي سبدلو
اين روستا در پنج کيلو متري شمال شرقي شهرستان بانه در دامنه کوه وزنه و بلندي هاي سراوردان و چاران قرار دارد.
روستاي سبدلو از شرق و شمال شرقي به دره هاي سرسبز جنگلي به نام کاني شيلان و چه مي باخي و از غرب به دامنه سرسبز با بوطه هاي بلوط به نام بنار و از جنوب غربي به سد بانه و از جنوب به زمينهاي کشاورزي و در شرق تونل گردنه خان که به ورودي بانه معروف و مشهور بوده و کوه هاي کلي خان و مامل خان منتهي مي شود.
صنايع دستي
شالبافي، پستک بافي، گليم بافي، کلاش بافي، دوخت و تزيين لباس هاي محلي از جمله صنايع دستي اين شهرستان محسوب مي شود.
گفتني است در اين شهرستان گونه اي خاص از بز زيست دارد، که از پشم آن براي توليد لباس کردي مردانه مرز(رانگ و چوخه) استفاده مي شود.
سوغات و شيريني
در شهرستان بانه نوعي شيريني به نام گوژمه توليد مي شود، که به عنوان سوغاتي مورد استفاده گردشگران قرار مي گيرد.