چاپ

عصرکرد- حامد قادرزاده اظهار داشت: یکی از عوامل موثر بر تقاضا، انتظارات مصرف کننده نسبت به آینده است که اگر این انتظار مثبت باشد، موجب می شود قیمت ها کاهش پیدا کند.
وی افزود: اگر این انتظار منفی باشد، موجب هجوم مردم برای خرید می شود و همین افزایش تقاضا، افزایش قیمت ها را نیز رقم می زند.
قادرزاده اضافه کرد: در مواردی مشاهده شده که قیمت بالاست اما با اندکی تامل ظرف چند هفته پایین می آید که نمونه آن را همه ساله درباره نوبرانه های بهاری شاهد هستیم.

** فضای مجازی، فضای سلب اعتماد از بازار
این استاد اقتصاد دانشگاه کردستان عقیده دارد که در انتظار منفی برغم پیشنهادهایی که برای نخریدن می شود، عرضه افزایش می یابد و برای این نکته باید اطلاعات دقیق به بازار عرضه و مسئولین مدیریت و تنظیم بازار، اعتماد سازی لازم را ایجاد کنند.
قادرزاده توسعه شبکه ها و فضای مجازی را در کاهش دانش اقتصادی مردم تاثیرگذار دانست و گفت: این فضا، فضای قابل اعتمادی برای شناسایی وضعیت بازار نیست.
وی به برخی کالاهای کشش ناپذیر در بازار هم اشاره کرد و افزود: این به معنای کالاهایی است که مردم با وجود افزایش قیمت، ناچار به خرید هستند و وقتی دانش پایین در کنار تحریک احساسات مردم و نگران کردن آنان، به ناامنی ذهنی و حرکت به سمت خرید بیشتر دامن می زند.
عضو هیات علمی دانشگاه کردستان بروز این وضعیت را در 2 حالت دانست و اضافه کرد: اولی زمانی است که کالایی کمیاب می شود و آینده خوبی برای آن متصور نیستیم که سوال اصلی اینجاست که اگر اینگونه است، باید گروهی از مردم به سمت خرید هجوم ببرند یا نه؟ که این دو جنبه فردی و جمعی را در بر می گیرد.
وی یادآور شد: از جنبه فردی، فرد تلاش می کند تا کمبودی نداشته باشد اما خرد جمعی و کلان، هجوم برای خرید را موجب سوء استفاده عرضه کنندگان می داند و در این زمان است که خریدار مجبور به پرداخت پول بیشتری برای کالا می شود.

** کمبود برای همه
قادرزاده تاکید کرد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که کمبود برای من یعنی کمبود برای بقیه و فشار مضاعف بر جامعه؛ لذا باید تا حد امکان در خرید عجله نکنیم تا افرادی که در کمین بازار نشسته اند تقویت نشوند و ثروت اقتصادی جامعه به نفع سوء استفاده کنندگان جابجا نشود.
استاد اقتصاد دانشگاه کردستان گفت: در شرایط بحران اقتصادی و جابجایی ثروت، افراد مترصد، مردم را به خردی بیشتر تحریک می کنند و از سویی عرضه کنندگان هم با اطمینان به هجوم برای خرید، احتکار را افزایش می دهند و اطلاعات نادرستی از بازار ارائه می دهند که این مساله موجب افزایش امکان سوء استفاده هم می شود.

** مدیریت مصرف الزامی است
توصیه این استاد دانشگاه به شهروندان در این شرایط این است که به سمت خرید کالاهای جایگزین حرکت کنند.
قادرزاده به عنوان نمونه به بازار گوشت قرمز و سفید اشاره کرد و گفت: واکنش ها به افزایش قیمت این 2 کالای اساسی متفاوت است، مثلا درباره گوشت مرغ شاهد افزایش سریع قیمت بودیم در حالیکه کشش بازار 60 روز است و عکس العمل سریع را هم موجب می شود اما درباره گوشت قرمز اینگونه نیست و به مدت طولانی برای افزایش نیاز دارد.
خرید کمتر، مدیریت تغذیه و جایگزینی کالاهای اساسی از جمله مواد پروتیینی، راهکارهایی است که این استاد اقتصاد برای کاهش تبعات اقتصادی توصیه می کند.
وی افزایش قیمت را موجب افزایش تولید می داند و می گوید: در سیستم اقتصادی کشورمان، دولت خود را ملزم به تامین کالاهای اساسی می داند تا از آسیب روحی، روانی و اقتصادی قشر کم درآمد و از دست رفتن اعتماد بازار جلوگیری کند.
قادرزاده اضافه کرد: در بحران اقتصادی شاید عده ای از تولید کنندگان و محتکران به سود برسند اما بازار دیگر محل امنی برای سرمایه گذاری نخواهد بود.
عضو هیات علمی دانشگاه کردستان تاکید دارد شهرندان توصیه های کارشناسی را (اگر چه زمان بر هستند)، بکار ببندند و میزان نتیجه ای که در این زمینه حاصل می شود، به میزان تبعیت از توصیه های کارشناسی بستگی دارد.
وی عقیده دارد: در شرایطی که اقتصاد دارای اطلاعات ناقص و بازار دارای اریب است یعنی تعداد اندکی برای عده ای زیاد تصمیم می گیرند، بهترین واکنش عمل به توصیه های کارشناسی است.

** دولت دلسوز ملت
قادرزاده به مردمی که کالاهای اساسی را انبار کرده اند توصیه کرد از ذخیره انبار شده استفاده کنند و به این مساله اطمینان داشته باشند که سوء استفاده محتکران در بازار کمتر می شود و درست ترین عکس العملی که به این مساله می توان داشت همین است که اعتماد سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در تولید افزایش می دهد که منجر به ثبات قیمت در بازار می شود.
استاد اقتصاد دانشگاه کردستان اظهار داشت: نوسان قیمت هم به مرور کاهش می یابد و بخش تولید با برنامه به پیش می رود در صورتی که با خرید احساسی، 2 پیامد منفی در بازار رخ می دهد که اولی فساد کالاهای خوراکی و از دست رفتن بخشی از تولید و دومی سلب امکان برنامه ریزی دقیق از تولید کننده است.
قادرزاده گفت: اگر مصرف کننده این را بداند که ضرر برای خود، ضرر برای دیگری، تولید کننده و در نهایت جامعه است، به سمتی حرکت می کند که در شرایط افزایش قیمت، تقاضا را افزایش ندهد و منتظر باشد تا بازار به ثبات برسد و از سویی این را هم در نظر داشته باشد که اگر کالایی کمیاب شود، دولت ناچار می شود با واردات و یا سهمیه بندی نیاز مردم را تامین کند.
وی اضافه کرد: با این نوع اطمینان، امکان سودجویی از بازار به حداقل می رسد و در حقیقت دولت مانند پدر و مادر دلسوزی است که فرزندان از این اطمینان دارند که والدین نیاز آنان را برآورده می کنند و برای همین هم حرکت غیرمنطقی انجام نمی دهند و لذا دولت هم نیاز شهروندان را تامین می کند.
استاد اقتصاد دانشگاه کردستان گفت: حتی در صورتی که دولت، توان تامین را نداشته باشد، راه چاره در سبقت از دیگران در خرید نیست، چون امنیت دارندگان کالاهای احتکار خانگی، تولیدی و انبارها به خطر می افتد و عدم اعتماد افراد به هم افزایش پیدا می کند و حس نوعدوستی کمرنگ می شود.
قادرزاده هزینه این مساله را بسیار سنگین تر از هزینه گرانی دانست و افزود: آخرین توصیه به مردم این است که خود را تنها نبینند و در هنگام خرید به افزایش هزینه های اجتماعی ناشی از خرید بیشتر، توجه داشته باشند، چرا که تبعات این مساله دامن گیر خود آنها هم خواهد بود.