چاپ

عصرکرد- کردستان در بخش صنایع دستی یکی از استان‌های برخوردار کشور است و همواره این استان در چندین رشته متعدد و مختلف در این بخش سرآمد بوده و هم اکنون نیز این مهم به عینه قابل مشاهده است.

هرچند که گذشت زمان باعث شده است تا غبار فراموشی شماری از صنایع دستی کردستان را از بین ببرد ولی، این روزها و کسب عنوانی جهانی هنر نازک کاری کردستان جانی دوباره پیدا کرده است.

هنر نازک کاری در استان کردستان دارای تاریخی بس کهن بوده و در طول سالیان متمادی اساتید مختلفی در این عرصه فعالیت داشته و باعث شده‌اند تا این هنر اصیل و مردمی فراموش نشود.

پایه و اساس نازک کاری روکش کردن طرح‌ها و نقش‌های آماده شده از چوب‌های جنگلی و خوش نقش بر اساس طرح از قبل تعیین شده است و در این بین شهر سنندج از مراکز مهم نازک کاری ایران و دنیا است.

پایه و اساس نازک کاری روکش کردن طرح‌ها و نقش‌های آماده شده از چوب‌های جنگلی و خوش نقش بر اساس طرح از قبل تعیین شده است

اندیشه سالم، مهارت، ظرافت و زیبایی، ابتکار و سلیقه در نازک کاری سنندج حرف اول را می‌زند، گره‌های گردو و سنجد که بسیار زیبا و پر نقش هستند در دستان ماهر و با ذوق هنرمندان سنندجی به هر صورت و شکلی که بخواهند در می آیند و علاوه بر مهارت استاد کاران سنندجی، تنوع و زیبایی گره‌های گردو و سنجد باعث زیبایی دو چندان این محصولات شده است.

این هنر در سنندج ابتدا با وسایل ساده و ابتدایی و در عین حال زیبا انجام شده است و حتی در آن زمان هنرمندان نازک کار میز کار نداشته‌اند و روی زمین می نشسته و کار انجام می داده‌اند تا اینکه در سال 1342 اولین میز کار توسط استاد عبدالحمید نعمتیان نوه استاد مرحوم نعمت الله به شهر سنندج آورده شده است و از آن زمان به بعد کم کم ابزارها و امکانات بیشتر شده و از مشکلات کاری آنها کم کم کاسته شده است.

150 سال سابقه هنر نازک کاری

نازک کاری در سنندج حدود یک قرن و نیم سابقه دارد و به گفته استاد کاران نازک کار بانی و بنیانگذار این هنر زیبا و اصیل در سنندج استاد نعمت الله نعمتیان پدر مرحوم استاد حاج مجید نعمتیان بوده است.

هم اکنون در اکثر کارها گوشه‌ای از منبت و معرق دیده می‌شود و دلیل آن سفارش خریداران محصولات است و اما خوشبختانه هنرمندان قدیمی و اصیل نازک کار همان روش قبلی را ادامه داده و کارهای بسیار زیبا و با ارزش انجام می‌دهند و بیشتر از گره چوب مخصوصاً گردو و سنجد و کیکم استفاده می‌کنند.

عرضه محصولات نازک کاری هنر نازک کاری چوب در نقاط مختلف ایران بخصوص در شهرهایی چون سنندج و ارومیه رواج بیشتری دارد و محصولات تهیه شده توسط نازک‌کاران سنندجی اشیایی چون تخته نرد، عصا، کیف زنانه، رحل قرآن، میز شطرنج، قلمدان، قاب عکس، جعبه جواهرات، جا سیگاری، جعبه توالت، رویه میز، وسایل زینتی مثل گردنبندهای ظریف، انگشتر و غیره است و باید گفت که تخت نرده‌ای تولید شده در سنندج از کیفیت بالا و بسیار متنوعی برخوردار است و در حال حاضر بیشترین میزان تولید کارگاهی را به خود اختصاص داده است.

طی یکی دو روز اخیر خبری خوب در این رشته هنری شنیده شد و این امیدواری را ایجاد کرده است که با این اقدام و جهانی شدن هنر نازک کاری در کردستان، دیگر شاهد فراموشی این ظرفیت مهم در استان نخواهیم بود.

اعطای نشان جغرافیایی بین‌المللی برای نازک کاری سنندج

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان ضمن اشاره به کسب این عنوان مهم در بخش صنایع دستی، گفت: نشان جغرافیایی بین‌المللی برای نازک کاری سنندج صادر شده است.

سیدمحسن علوی در این رابطه اظهار داشت: این نشان یک برند جهانی برای نازک کاری سنندج محسوب شده و این هنر از قوانین حمایتی مالکیت معنوی جهانی برخوردار می‌شود.

وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در راستای کسب این عنوان، افزود: پرونده ثبت جهانی نشان جغرافیایی بین‌المللی نازک کاری سنندج از سال 97 توسط اداره کل میراث فرهنگی کردستان تکمیل و در دستور کار قرار گرفت.

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان ادامه داد: نشان جغرافیایی نشانی است که بر روی کالاهایی که دارای یک منطقه جغرافیایی خاص بوده و کیفیت و شهرت آن بواسطه آن منطقه جغرافیایی می‌باشد، بکار می‌رود.

علوی یادآور شد: نشانه‌های جغرافیایی می‌توانند کیفیت خاص یک محصول را که بواسطه عوامل انسانی که در محل تولید آن محصول وجود دارند، نظیر سنت‌ها و مهارت‌های خاص تولید برجسته و نمایان سازند.

مسئولان حمایت‌های عملی از هنر نازک کاری داشته باشند

یکی از فعالان عرصه هنر نازک کاری نیز ضمن اشاره به کسب این عنوان جهانی، بیان کرد: کسب این عنوان اقدامی عملی برای جلوگیری از فراموشی و از بین رفتن هنر اصیل نازک کاری است.

عیسی محمدی ادامه داد: در حالی حاضر افراد مختلفی به دلیل علاقه و عشقی که به کار نازک کاری دارند در این رشته مشغول به فعالیت هستند ولی باید به این مهم توجه داشت که میزان حمایت‌ها از ما بسیار اندک است.

وی گفت: در حال حاضر جدای از گران بودن چوب‌های مورد استفاده از هنر نازک کاری، ما در بخش بازار نیز با مشکلات جدی مواجه هستیم و معمولاً بازاری خوبی برای عرضه محصولات و تولیدات نازک کاری وجود ندارد.

این فعال هنر نازک کاری سنندج یادآور شد: انتظار می‌رود که بعد از کسب این موفقیت حداقل مسئولان به فکر ایجاد یک بازارچه دائمی برای هنر نازک کاری باشند تا ما نیز بتوانیم در مسیر حفظ این هنر اصیل گام برداریم.