چاپ

عصر کرد - سنندج - شفیع خالدی کیمنه ای بعد از 6 دهه فعالیت حرفه ای در میان 35 هنرمند ایرانی که اسم شان ثبت ملی شده، قرار گرفته و حال دیگر نه تنها چهره ملی بلکه به چهره ای بین المللی در حوزه موسیقی تبدیل شده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، آیین نکوداشت و تجلیل دکتر شفیع خالدی کیمنه ای هنرمند پیشکسوت موسیقی کردستان شامگاه پنجشنبه به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان و حمایت شرکت کوباک در تالار فروردین مجتمع فرهنگی هنری فجر سنندج با حضور مهمانانی از خارج و داخل کشور برگزار شد.
در عرض چند دقیقه بعد از گشودن درب ورودی تالار فروردین تمام ظرفیت این سالن که حدود 400 صندلی است، تکمیل شد و به همین دلیل برگزارکنندگان این برنامه تعدادی صندلی دیگر اضافه کردند ولی باز هم جوابگوی جمعیت مشتاق شرکت در این مراسم نبود.
عده ای ایستاده مراسم را که بیش از سه ساعت به طول انجامید دنبال کردند و جمعیت زیادی هم که جایی حتی برای ایستادن نداشتند و نتوانستند وارد تالار شوند به خانه هایشان بازگشتند.
** تاسیس کانون پیشکسوتان هنرمند
محمد خالدی فرزند ماموستا شفیع خالدی در ابتدای این مراسم در سخنانی گفت: رهبر معظم انقلاب سال 88 در سفر به کردستان، مدال فرهنگی بودن را به این استان تقدیم کردند که به حقیقت این خصلت برجسته، لایق مردم نحیب و بافرهنگ این خطه است.
وی اضافه کرد: ترویج و نشر موسیقی اصیل و محلی با برنامه ریزی دقیق از تهاجم فرهنگی دشمنان جلوگیری خواهد کرد لذا از مسئولان فرهنگی کشوری و استانی انتظار می رود بیشتر در این رابطه تلاش کنند.
خالدی خواستار آموزش موسیقی فولکلور در مدارس در راستای زنده نگه داشتن آن شد و گفت: بهبود و رسیدگی به معیشت هنرمندان و تاسیس کانون پیشکسوتان هنرمند از دیگر خواسته های ما از مسئولان است.
سرپرست معاونت امور هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان نیز اظهار داشت: حمایت از فرهنگ و هنر در هر منطقه ای امری ضروری است لذا همه باید حامی فرهنگ و هنر منطقه خود باشیم.
سامان احمدی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران فضای باز و مطلوبی برای اقوام مختلف ایجاد کرده تا بتوانند تولیدات فرهنگی و هنری خود را هم در داخل و هم خارج از کشور عرضه کنند.
وی گفت: حضور پرشور مردم از مناطق کُردنشین کشور در این مراسم نمودی از شور فرهنگی مردمان این دیار و بیانگر علاقه و حمایت آنها از تلاشگران و فعالان حوزه هنر بویژه پیشکسوتان حوزه موسیقی است.
بعد از این دو سخنرانی کلیپی پخش شد که در آن تعدادی از آهنگسازان و پژوهشگران موسیقی در ایران و اقلیم کردستان عراق در ارتباط با ماموستا شفیع خالدی کیمنه ای و آثار او نظرات خود را بیان کرده بودند.
عمر چه لو، آهنگسازی از اقلیم کردستان عراق در این کلیپ گفته بود: ماموستا شفیع کیمنه ای مایه افتخار همه کُردها است که در راستای حفظ فرهنگ اصیل اورامان تلاش فراوانی داشته و می طلبد آثار او در توسط دانشگاهیان جمع آوری شود.
چالاک صدیق موزیسین نیز گفت: در راستای ماندگار کردن آثار و آوازهای ماموستا شفیع کیمنه ای باید اقدام اساسی و اصولی انجام شود و این مهم مستلزم تلاش هنرمندان و مسئولان و دلسوزان موسیقی است.
بعد از پخش این کلیپ نماینده شرکت کوباک که حامی مالی برگزاری این مراسم بود پشت تریبون قرار گرفت و در ارتباط با فعالیت این شرکت که در حوزه تاکسی آنلاین است، مطالبی بیان کرد و گفت: همه ما مدیون فرهنگ و هنر دیار خویش هستیم و تمام فعالان کوباک هم حامی فرهنگ استان هستند.
** 30 اثر استاد شفیع کیمنه ای در ارتباط با میهن و حماسه است
هوشنگ جاوید پژوهشگر حوزه موسیقی نواحی و رئیس اسبق واحد موسیقی صدا و سیمای مرکز کردستان که از مهمانان ویژه این مراسم بود هم گفت: نخستین حرکت ها و اقداماتی که برای موسیقی کردستان انجام دادیم با رویکرد توجه به موسیقی اصیل و محلی این دیار بود.
وی اضافه کرد: استاد شفیع کیمنه ای هم جزو نخستین افرادی بود که در راستای هدف مذکور به یاری ما آمد و اینگونه توانستیم نخستین تصویر از خواننده هورامی را در سال 76 از شبکه دو سیما پخش کنیم.
این پژوهشگر حوزه موسیقی نواحی با اشاره به اینکه تصویری از موسیقی اورامی در صدا و سیما قبل از انقلاب نداریم، گفت: استاد شفیع پیشکسوت تصویر آواز اورامی در رسانه ملی نیز هستند.
جاوید با اشاره به اینکه مقام ها و آوازهای کُردی هر کدام بهره از طبیعت دارند، اظهار داشت: استاد شفیع کیمنه ای نزدیک 30 اثر در ارتباط با میهن، حماسه و موضوعات ملی تولید کرده است.
وی یادآور شد: استاد کسی بود که تلاش کرد آوازهای اورامی را در همه اشکال آن به مردم بشناساند و حال این استاد گرانقدر حوزه موسیقی از گذر ملی عبور کرده و هنرمند بین المللی شده و باید قدر او را بدانیم.
** تجلیل از هنرمندان در زمان حیات آنها اقدام ارزشمندی است
ایوب کیخا رستم نویسنده و محقق حوزه موسیقی از سلیمانیه اقلیم کردستان عراق هم در این مراسم گفت: ماموستا شفیع کیمنه ای 60 سال از عمر خود را صرف خدمت به هنر و آواز هورامی کرده و جا دارد از تمام دست اندرکاران برگزاری چنین مراسمی تشکر کرد.
وی با اشاره به اینکه موسیقی و ادب به انسان آرامش می بخشد، اضافه کرد: در ذهن و یاد همه علاقمندان به موسیقی آوازها و آهنگ های استاد کیمنه ای خواهد ماند.
این محقق حوزه موسیقی افزود: کم هستند تعداد کسانی که برای خود، خانواده و ملت شان تاریخ ساز باشند و ماموستا شفیع کیمنه ای یکی از این افراد است که وجود او برای همه ما مایه افتخار است.
کیخا رستم تاکید کرد: چه خوب است که از هنرمندان تا زمانی که زنده هستند حمایت و تجلیل کنیم و این شیوه شایسته و ارزشمند را اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان در پیش گرفته که شایان تقدیر است.
از دیگر بخش های این مراسم اجرای هه لپه رکی توسط گروه که رده وان با پخش سه آواز ماموستا شفیع کیمنه ای بود که بسیار مورد توجه و استقبال حاضرین در این مراسم قرار گرفت.
بهمن حاجی امینی، کارشناس موسیقی هم از دیگر سخنرانان این مراسم بود که به بیان مطالبی در خصوص تحقیق خود در حوزه موسیقی اورامان پرداخت.
وی با اشاره به اینکه تحقیقات کمی در ارتباط با قدمت موسیقی اورامان انجام شده است، افزود: سال 74 که مشغول تحقیق در ارتباط با موسیقی اورامان بودم با ماموستا شفیع کیمنه ای آشنا شدم و این استاد گرانقدر باعث شد شناخت دقیقی از گونه های آواز اورامان پیدا کنم.
این کارشناس موسیقی اظهار داشت: موسیقی اورامان صرفا آوازی است و تنها ساز آن چه پله (دست زدن) است و امیدواریم ماموستا شفیع کیمنه ای سالیان متمادی همچنان چراغ موسیقی را روشن نگه دارند.
حاجی امینی گفت: جوانان امروز تحت تاثیر انواع موسیقی جهان قرار گرفتند و برگزاری چنین بزرگداشتی باعث می شود بزرگان موسیقی جامعه خود را بشناسند و از آنها الگو برداری کنند.
در ادامه این مراسم از تمبر یادبود استاد شفیع کیمنه ای که به همت اداره کل پست استان تهیه شده بود رونمایی شد و گروه موسیقی از سلیمانیه به اجرای برنامه پرداختند و پایان بخش این مراسم هم تجلیل از سال ها تلاش و کوشش استاد شفیع کیمنه ای بود.
استاد شفیع خالدی «کیمنه ای» متولد 9 خرداد سال 1320 زاده دیار هنرخیز کیمنه بخش نوسود از توابع شهرستان پاوه در استان کرمانشاه چشم به جهان گشود، او فرزند استاد بزرگوار آوازه هورامی استاد محمد که یکی از بزرگان عرصه هنر آواز هورامی عصر خود، است.
استاد محمد خالدی به صورت موروثی و از اجداد خود ترانه و آواز هورامی را به صورت سینه به سینه فرا گرفته و در هورامان ایران و عراق گسترش داده است.
او دارای پنج فرزند پسر به نام های سهراب، توفیق، محمدخان، مجنون و شفیع و 3 دختر به نام های طوبی، آفتاب و حیران است که تمام فرزندان پسر و دختر او به صورت موروثی دارای صدای خوش بودند، حتی یکی از دختران به نام حیران به عنوان اولین زن خواننده هورامی مسلط به مقام سیاه چمانه بود که در تکایا، خانقاه ها و مراسم عرفانی فعالیت هنری داشته است.
** شفیع کمینه ای از 13 سالگی آواز خواندن را آغاز کرد
استاد شفیع خالدی در خانواده فرهنگی و مذهبی بدنیا آمد و از سن 13 سالگی هنر آواز خواندن را شروع و در آن زمان از لحاظ هنری فعالیت خود را در مجالس دینی و شادی در روستاهای اورامان کردستان و کرمانشاه و مناطقی از کردستان عراق آغاز کرد.
در سال 1336 استاد اولین فعالیت حرفه ای و رادیویی خود را در رادیو ارگ تهران و در رادیو ارتش کرمانشاه به سرپرستی استاد مظهر خالقی انجام داد.
نخستین هنرمند هورامی بود که آواز هورامی را در رادیو ارتش کرمانشاه ضبط کرد و اولین هنرمند و خواننده هورامی زبان بود که ترانه های هورامی را با ارکستر موسیقی به سرپرستی آقای یوسفی اجرا کرد.
بعد از اولین اجرا و ضبط مقام های هورامی، شفیع کیمنه ای پسرعموهای خود را به اسامی محمدحسین و عثمان کیمنه ای همراه خود به رادیو ارتش آن زمان برد و تعداد 83 مقام از قبیل سیاه چمانه، گوشی، چه پله را در طول 15 روز ضبط و به عنوان آثار هنری در رادیو کرمانشاه ثبت، ضبط و منتشر کردند.
استاد دارای آثار هنری و ملودی های متعددی در زمینه آواز هورامی که خود خالق آنها بوده که از جمله این آثار می توان به قاسم خان، ئامه که و ئامینم، هه لبینه جانم بینه، وهره وره غونچه وگول، ئیران ئیران، یارله و باغدا، مه گری مه گری، که نیشکه کاله کهم، سه وزه ی سیاچه م، هه ناری هه ناری، خربی نایی دیده م، بیمارم بیمارم، باوانم باوانم، خالو خالو، له یلی له یلی، یاران یاران، کاوه شنگی لی، گوله که م نه خشانم، ئای هه وار هه وار، عه مر ه که م داد، مه له سه رشین، کورپه ی قه د باریک، ئام لاوه لاوه، جه نگه جه نگه، ئه ی خاور خاور اشاره کرد.
هنرمندان و خوانندگان متعددی با استاد شفیع خالدی کیمنه ای همکاری و همراهی کردند که می توان به هنرمندان نامی چون استاد مجنون، محمد حسین، عثمان کیمنه ای و رضا بگ اشاره کرد، همچنین در کردستان عراق با هنرمندانی چون احمد نازاری (بیاره ای، حه مه روش (گولپی) و حیدر(هیده ر نودشه ای) همراهی و همکاری داشته است.
ماموستا شفیع کیمنه ای بعد از انقلاب اسلامی بعد از چند سال وقفه در کار هنری و بعد از ویران شدن روستای کیمنه در اثر جنگ تحمیلی به همراه خانواده خود به سنندج کوچ کرد و از سال 1361 در صدا و سیمای مرکز کردستان مجددا شروع به فعالیت کرد و از هنرمندان دیگر نیز دعوت به فعالیت فرهنگی و هنری کرد.
استاد در اکثریت برنامه های تلویزیون از جمله صدا و سیمای کردستان، مهاباد، کرمانشاه، شبکه یک و 2 و چهار، خبر و شبکه جهانی سحر همکاری داشته است.
یکی از برنامه های مشهور آن زمان برنامه ترقه به سرپرستی جناب دکتر حمیدرضا اردلان بود که از شبکه دو پخش می شد.
ماموستا شفیع کیمنه ای در اکثریت جشنواره های داخلی و برون مرزی کشور از جمله جشنواره فجر تهران، جشنواره نواحی کرمان، شیراز، تهران، چابهار، لرستان و سنندج، کیش، قشم، چابهار جشنواره های استانی سنندج، دیواندره، سقز، بانه، بوکان، پاوه، مریوان و کامیاران و جشنواره های بین المللی (فرانسه، ترکیه، سلیمانیه) به عنوان نماینده موسیقی هورامان شرکت کرده است.
استاد دارای چهار فرزند به اسامی عادل، محمدرفیع، شاهرخ و شلیراست که هر سه فرزند پسر استاد هم به صورت موروثی دارای صدای خوش و از شاگردان پدر هستند که پسر بزرگش از شاگردهای موفق در زمینه آواز است که از سال 1375 به همراهی پدر در تلویزیون و تمام جشنواره ها همکاری داشته و دارای آثار هنری متعددی است.
از جدیدترین آثار استاد شفیع خالدی کیمنه ای و پسر بزرگش عادل کیمنه ای می توان به اثر یارله وباغدا و هه ناری اشاره کرد.
شفیع خالدی کیمنه ای بعد از 6 دهه فعالیت حرفه ای در زمینه آواز هورامی در سن 77 سالگی موفق به اخذ گواهینامه درجه یک هنری (دکتری رسمی) از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد و به عنوان نخستین خواننده کُرد به این موفقیت بزرگ دست پیدا کرد و در میان 35 هنرمند ایرانی که اسم شان ثبت ملی شده، قرار گرفت.
9936/9102