کرد آنلاین - امروز به واسطه ثبت جهانی کلاش مریوان، این گیوه محلی آوازهجهانی دارد و در ایران و حتی در جهان نیز بیشتر شناخته شده است. به گزارش ایسنا، منطقه کردستان؛ استان کردستان دارای طبیعتیبکر و خدادادی است که متناسب با همین ظرفیت، نوع غذا و پوشاک و ... مردم منطقه همتحت تاثیر قرار گرفته است.
«کلاش» همان گیوه محلی یا پای افزار کُردی است که صدها سال پیشمردم این منطقه از الیاف طبیعی آن را ساخته و استفاده کرده‌اند.
کلاش، پاپوشی است که زیبایی لباس کُردی را در تن مردان کُرد،صدچندان می‌کند به طوریکه مردانی که لباس کُردی می‌پوشند حتما از این پاپوش هماستفاده می‌کنند.
استان کردستان خواستگاه کلاش است و مردان و زنان در مناطقیهمچون مریوان، سروآباد، اورامان و... به بافتن آن مشغول هستند.
این نوع کفش پای چپ و راست آن مشخص نیست، به این دلیل که بعداز مدتی بتوان تاهای آن را تعویض کرد و از فرسوده شدن فقط یک تای آن جلوگیری کرد.
رنگ‌های به کار برده در آن اکثرا، سفید، آبی و قرمز است اما بنابه درخواست خود خریدار هم می‌توان رنگ مورد علاقه وی را درست کرد.
این نوع گیوه، بیشتر برای مردان کاربرد دارد اما نوع زنانه آنهم بافته شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
به دلیل دارا بودن شاخصه‌های لازم در مریوان، ثبت ملی کلاش بهنام این شهر در سال 94 انجام شد که در مرداد ماه امسال هم سه نفر از ارزیابان بینالمللی برای بررسی ثبت جهانی این صنعت به مریوان سفر کردند و زیرساخت های لازم رادر این شهر مورد بررسی قرار دادند.
ثبت جهانی کلاش به نام مریوان
25 شهریورماه امسال بود که مدیرکل میراث فرهنگی کردستان از ثبتجهانی کلاش به نام شهر مریوان خبر داد.
سیدمحسن علوی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه کردستان، بهروند جهانی شدن کلاش مریوان اشاره و عنوان کرد: در شورای ثبت جهانی صنایع دستی،پرونده کلاش مریوان تکمیل شده بود و پس از حضور کارشناسان جهانی برای بررسی وضعیتشهرستان مریوان، ما بسیار امیدوار بودم که این قضیه به سرانجام برسد که خوشبختانهاینچنین شد.
وی ادامه داد: برای ثبت جهانی هر اثری شاخصه‌های بسیاری لازمهستند کما اینکه شهرهای دیگری هم در استان کردستان به کلاش بافی مشغول هستند اماشهر مریوان فقط دارای بیشتر شاخصه‌های لازم برای ثبت جهانی بود.
کلاش مریوان، علاوه بر استفاده در داخل کشور، به کشورهای خارجیبویژه اقلیم کردستان عراق هم صادر می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با نحوه کلاش بافی در شهرستان مریوان بامادح مکی، مدیر عامل تعاونی کلاش بافی در شهرستان مریوان به گفت‌وگو نشستیم که درادامه می‌خوانید.
بیشترین تولیدکننده کلاش در شهرستان مریوان است
مدیر عامل تعاونی کلاش بافی در شهرستان مریوان با بیان اینکه15 سال است در زمینه کلاش بافی کار می‌کنم، اظهار کرد: این تعاونی در سال 80 دایرشده است و پنج شعبه دارد.
مادح مکی، بیان کرد: بیشترین تولید کننده را در شهرستان درمریوان و مناطقی همچون جوجه سازی و کانی دینار داریم و بهترین زیر کلاش را درروستای دَل می بافند.
مدیر عامل تعاونی کلاش بافی عنوان کرد: اکنون بیشترین بافندهکلاش را در شهرستان مریوان داریم و بیشترین صادارت نیز به کردستان عراق انجام می‌شود.
وی در ادامه کار بافت کلاش را شامل دو مرحله زیر و بالای کفشدانست و گفت: کار زیر کفش را مردان انجام می‌دهند و کار روی آن را که یک کار باظرافت است زنان انجام می‌دهند.
مکی، کار بافت کلاش را کاری چهار نفری عنوان کرد و گفت: دو نفرآقا برای زیر کفش و دو نفر خانم روی آن را می‌بافند.
وی به همبستگی بین زن و مردم در منطقه کردستان اشاره و تصریحکرد: زنان مریوانی علاوه بر کار در خانه و باغداری، به امر کلاش بافی هم مشغولهستند و کمک خرجی برای اقتصاد خانواده هم به شمار می‌روند.
کلاش منبع درآمدزایی خوبی برای بانوان است
مدیر عامل تعاونی کلاش بافی در ادامه گفت: مواد اولیه بافتکلاش را خودمان در اختیار بانوان می‌گذاریم و آنها فقط کار بافت را انجام می دهندکه منبع درآمدزایی خوبی برای بانوان هم هست.
وی مواد به کار رفته در کلاش را شامل پوست گاو(تیر)، مویبز(پرگما)، پارچه پیکنه و میخ عنوان کرد و افزود: در هر جفت کلاش حدود 40 الی 50میخ در قسمت انتهایی زیر کفش به کار می‌رود به دلیل اینکه از فرسوده شدن زودهنگامقسمت زیر کلاش جلوگیری کند.
مکی تصریح کرد: براساس آخرین تحقیقاتی که صورت گرفته است پوستگاو حالت بوگیر را دارد به همین دلیل در کلاش بافی مورد استفاده قرار می گیرد.
نمونه کلاش «پیرشالیار» با قدمتی 800 ساله
وی قدمت کلاش را به شکلی که هم اکنون وجود دارد به 500 الی 600سال پیش نسبت داد و ذکر کرد: البته نمونه کلاش «پیرشالیار» هم در اورامان موجوداست که بالغ بر 800 سال قدمت دارد.
مدیر عامل تعاونی کلاش بافی، خاطرنشان کرد: کلاش کفشی خنک وانعطاف پذیر است و در فصل بهار و تابستان بیشتر کاربرد را دارد.
به سراغ یک صادرکننده کلاش هم رفیتم و وضعیت صادرات کلاش را ازوی جویا شدیم...
مختل شدن صادرات کلاش در پی بسته شدن مرزها
شاهو قادری نیا، صادرکننده کلاش به اقلیم کردستان عراق اظهارکرد: 15 سال است که در کار صادرات کلاش مشغول به فعالیت هستم و یک هزار نفر بافندهبرایم کار می‌کنند.
وی این یک هزار بافنده را شامل 200 نفر مرد و مابقی زن عنوانکرد و گفت: اگر به هر دلیلی مرز بسته شود کار من که 90 درصد صادرات است مختل می‌شودو از یک هزار نفر بافنده فقط شاید اشتغالزایی 20 نفر را بتوانم نگه دارم.
قادری نیا گفت: در سال حدود 20 هزار جفت کلاش را به خارج ازکشور که عمدتا اقلیم کردستان عراق است با قیمت هر جفت، 85، 95 یا 100 هزار تومانصادر می‌کنم.
وی خاطرنشان کرد: بیشترین متقاضی کلاش در ایران، خود استانکردستان است و در شهرهای دیگری همچون اصفهان، اهواز و تهران خیلی کم متقاضی داریم.
در ادامه به منطقه جوجه سازی یکی از مناطق فعال در امر کلاشبافی در مریوان رفتیم و با خانواده «خسبی» که حدود چهار نسل از آنها درامر کلاش بافی مشغول به فعالیت بودند دیدار کردیم.
در مسیری که می رفتیم، در کوچه‌ها و خیابان‌های مریوان زنان ودختران جوان را می دیدیم که مشغول کلاش بافی هستند، آنها آموزش های آکادمیک را ازجایی ندیده بودند بلکه هر کدام به واسطه دیگری این امر را یاد گرفته بود.
در ادامه با فرماندار و رئیس میراث فرهنگی مریوان هم در موردنحوه ثبت جهانی کلاش و ادامه فعالیت این صنعت در مریوان به گفت‌وگو نسشتیم.
جشن ثبت جهانی کلاش در مریوان برگزار می‌شود
فرماندار مریوان اظهار کرد: اسم مریوان در یونسکو به ثبت رسیدهاست و بعد از ماه محرم، با حضور نمایندگان پنج قاره و مسئولان استانی و کشوری،جشنی به مناسبت ثبت جهانی کلاش در مریوان برگزار می شود.
محمد شفیعی افزود: هم اکنون در شهرستان مریوان چهار هزار و 553 نفر دارای مجوز کلاش بافی بوده ومشغول فعالیت در این عرصه هستند.
وی در ادامه گفت: باید کمیته برون مرزی کلاش را تشکیل دهیم وهمچنین به تمامی سفارت‌خانه‌های ایران کلاش را ارسال کنیم تا قدم موثری در ادامهبحث ثبت جهانی کلاش باشد.
شفیعی بیان کرد: با توجه به صادرات کلاش مریوان به اقلیمکردستان عراق، درصدد برگزاری نمایشگاه‌های دوجانبه در هر دو منطقه در راستای معرفیو فروش بیشتر کلاش هستیم.
وی همچنین ایجاد نمایشگاه و دبیرخانه دایمی را از دیگر برنامه‌هایپیش رو در این زمینه دانست و گفت: به دنبال جذب سرمایه گذاری هستیم که ما در ایجادشهرک کلاش بافی در مریوان یاری کند.
صادرات سالانه 300 هزار جفت کلاش مریوان به عراق
رئیس میراث فرهنگی مریوان نیز گفت: در حال حاضر سالانه 300هزار جفت کلاش از شهرستان مریوان به اقلیم کردستان عراق صادر می‌شود که بالغ برچهار میلیارد و 500 میلیون تومان درآمدزایی داشته است.
وی گفت: شورای جهانی صنایع دستی چهار سال به شهرستان مریوانفرصت داده است که زیرساخت‌های ثبت جهانی را تکمیل کند که در صورت موفقیت در آن،برای چهار سال بعد هم ثبت جهانی کلاش تمدید خواهد شد.
رئیس میراث فرهنگی مریوان عنوان کرد: در مدارس و دانشگاه‌هایفنی و حرفه‌ای حتما باید رشته صنایع برای آموزش کلاش ایجاد شود و همچنین کارگاه‌هایآموزشی به صورت فعال در این زمینه در مریوان فعالیت کنند.
ضرورت راه اندازی بازارچه صنایع دستی با محوریت کلاش
وی همچنین به ضرورت راه اندازی بازارچه صنایع دستی با محوریتکلاش تاکید کرد و گفت: درصدد ایجاد این بازارچه در شهرستان مریوان هستیم.
حدادیان گفت: در حال حاضر آموزش‌ها در سطح شهرها و روستاهایمریوان به صورت فصلی و دوره‌ای برگزار می‌شود.
رئیس میراث فرهنگی مریوان در ادامه اظهار کرد: حضور در نمایشگاه‌هایملی و بین المللی هم یکی دیگر از اقدامات ما در آینده خواهد بود تا بتوانیم کلاشرا بیشتر معرفی و عرضه کنیم.
وی گفت: براساس آمارهای غیر رسمی هم اکنون در شهرستان مریوانبیش از پنج هزار نفر در امر کلاش کلاش بافی مشغول به فعالیت هستند اما به صورترسمی در حال حاضر چهار هزار و 550 نفر کارت استادکاری کلاش بافی در این شهرستاندریافت کرده‌اند.
حدادیان در مورد بیمه کلاش بافان هم اظهار کرد: امسال بحث بیمهصنعتگران صنایع دستی در مجلس به تصویب رسید که هنوز ابلاغ نشده است اما با ابلاغآن گام مهمی در راستای بیمه کلاش بافان برداشته خواهد شد.
از هم اکنون، شهرستان مریوان چهار سال وقت دارد که زیرساخت‌هایلازم برای کلاش را فراهم کند تا در چهار سال آینده هم عنوان جهانی خود را تمدیدکند؛ امید است مسئولان و تمامی متولیان امر از این فرصت بدست آمده نهایت استفادهرا ببرند تا گامی موثر در راستای توسعه اقتصاد گردشگری استان هم باشد.
گزارش از ویدا باغبانی، خبرنگار ایسنا، منطقه کردستان
انتهای پیام