استان کردستان از جمله استان‌هاي کشور است که در شمار نخستين سکونت‌گاه‌هاي بشري قرار دارد.
تاريخ اقوام کُرد تا قبل از اسلا‌م چندان مشخص نيست اما در اسناد آکدي، آشوري، سومري و بابلي، نام اقوامي ديده مي‌شود که به کلمه کُرد شباهت دارد.
ولي از همه نزديک‌تر چه از لحاظ زبان‌شناسي و چه از نظر جغرافيايي و چه از نظر توصيفي، نام اقوامي‌است به نام «کُرد و خوي» در کتاب «سفر جنگي» گزنفون ذکر شده است.
اکثريت سکونتگاه‌هايي که در استان کُردستان امروزه بناي شهر‌ها و روستاها را بر آن نهاده‌اند روزگاري جزو حکومت سلا‌طين و حکام حکومت‌گر تاريخ بوده‌اند.
روستاي نوره نيز از جمله روستاهاي زيبا و سرسبز کردستان است که به عنوان روستاي نمونه گردشگري اين استان انتخاب و تلاش براي ايجاد زيرساخت‌هاي گردشگري در آن به صورت ويژه در حال انجام است.
روستاي نوره از توابع بخش مرکزي شهرستان سنندج و در 18 کيلومتري اين شهرستان قرار دارد.
اين روستاي زيبا در يک منطقه کوهستاني و در ارتفاع 1950 متري استقرار يافته است، از طرف شرق و شمال شرقي به کوه آبيدربزرگ، از شمال غرب به کوه وزمان و از سمت جنوب غرب به کوه تايلان محدود مي‌شود در اطراف اين روستا گردنةهاي صعبالعبور و درههاي عميقي وجود دارد که از ميان آنها ميتوان به گردنة گرماش در شمال غرب، درة باران در شمال شرق، درة چهارگاه در جنوب شرق و درة زيارتل در غرب و شمال غرب اشاره کرد.
رودخانه زيباي «نوره» از ديگر جاذبه‌هاي زيباي اين روستا است که از غرب آن مي‌گذرد و روح طراوت و شادابي را در کالبد طبيعت آن دميده است.
وجود باغ‌هاي سرسبز و خرم و هواي دلپذير و مطبوع، آن در بهار و تابستان اين روستا را به روستايي بسيار زيبا و رويايي تبديل کرده است.
وجود طبيعت سبز و شاداب و کوه‌هاي بلند اطراف آن زيبايي خاصي به روستا داده است.
منابع سرشار آب و پوشش گياهي غني از يک سو و پرندگان و جانوران وحشي مانند کبک، تيهو، شغال، گرگ، روباه و خرگوش از ديگر جاذبه‌ها و منابع خدادادي آن هستند.
واقع شدن کوه آبيدر بزرگ در 2 کيلومتري شرق و شمال شرقي روستا منظره‌اي بسيار تماشايي و زيبا به اين روستاي نمونه گردشگري داده است به گونه‌اي که در فصل بهار و تابستان پهنه کوه سرسبز و با طراوت مي‌شود و تصويري شورانگيز را منعکس مي‌کند.
نوره روستايي با بافت مسکوني متراکم
بافت مسکوني روستا متراکم است و در دره و بر روي شيب واقع شده است.
سقف خانه‌هاي آن صاف و مسطح بوده و در بناها عموما مصالح بومي منطقه نظير سنگ و چوب به کار رفته است.
خانه‌ها داراي درب‌هاي چوبي و پنجره‌هاي کوچک با سقف‌هاي از پوشش چوب که معمولا از درختان صنوبر، بيد و چنار تامين مي‌شوند، هستند.
روستا با معماري بسيار ساده و زيبا که انسان را با آن همه سادگي و زيبايش به خود مي‌خواند.
خانه‌ها با توجه به فعاليت‌هاي اقتصادي ساکنان آن ساخته شده و به همين خاطر تزئينات داخلي آنها با يکديگر متفاوت است.
عمارت و مقبره آيت‌اله محمد مردوخ کردستاني ملقب به جمال‌الدين خلف مرحوم شيخ عبدالمومن، متفکر، فيلسوف، سياستمدار، شاعر و روزنامه‌نگاري روشنفکر از ديگر جاذبه‌هاي گردشگري اين روستا است که شماري زيادي از مردم استان و خارج از استان را به سمت خود مي‌کشاند.
عمارت آيت‌الله محمد مردوخ کردستاني در دامنه تپه ماهورهاي غرب کوه «آبيدر» در فاصله 700 متري از روستا با معماري قلعه‌اي شکلي که دارد چشم انداز بسيار زيبايي داشته و به تمام مناطق اطراف روستا اشراف دارد.
اين عمارت زيبا در زميني به مساحت 600 متر و با استفاده از مصالح بومي، در دو طبقه بنا شده و در گوشه‌هاي شمالي و جنوبي آن برج‌هاي ديده باني وجود دارد.
طراحي اين بنا ايده خود آيت‌الله مردوخ بوده و توسط استادان فن معماري استاد «عنايت‌الله» و استاد «علي محمد بنا» در سال 1322 شمسي ساخته شده است.
چندين قدم بالا تر از اين قلعه تک درختي به چشم مي‌خورد. مردوخ در زير آن تک درخت سکويي ساخت و گفته بود؛ بعد ازمرگم جسد مرا در اينجا به خاک بسپاريد.
مردوخ بعد از آن دستور داده بود که از جاده پايين آبادي تا بالاي قلعه با نظم و نظامي آراسته درخت چنار کاشته شود.
مابين سرازيري‌هاي جاده، درختان ميوه و باغ مو، سبزيجات و گل‌هاي رنگارنگ نهاد. بدون اغراق بايد گفت چشم‌اندازي رويايي وسحرآميز دارد.
مردوخ هنوزهم مهمان دارد. تا حيات جاويدان است مردوخ بي‌مهمان نخواهد بود درت ابستان‌ها با توجه به آب و هواي بسيار خوب کردستان به ويژه مناطق روستايي اين ديار، جمع زيادي از گردش‌گران، سياحان و پيروان مردوخ به اين روستا سري مي‌زنند و چند روزي را ميهمان مردمان خون گرمي هستند که ميزباني را در خون و رگ‌هايشان به ميراث دارند.
