چاپ

کرد آنلاین - شهرهای کنونی دریار غربتند، هیچ کس اهل هیچ شهری نیست و همه همه‌جایی یعنی هیچ جایی‌اند و از این رو بشر آواره و بی‌وطن به جهانگردی روی آورده و اماکن گذشته را می‌ببیند، تا قدری تسلی پیدا کند. به گزارش ایسنا، منطقه کردستان، محمد بلوریان در پژوهشی تحت عنوان «ملاحظاتی در باب طرح مدینهٔ اسلامی» با اشاره به اینکه شهرسازان و فیلسوفان قدیم در تناسب میان دین‌داری و بنا و ساختمان شهری چیزی نگفته‌اند، معتقد است: حتی فارابی که به بیان آرای اهل مدینه فاضله پرداخته، ذکر بنای شهر و خانه در نظر او ضرورت و وجهی نداشته است.
وی با اشاره به اینکه البته اصولاً در هر امری تا وقتی بحران احساس نشود، مسئله‌ای وجود ندارد و ذکر آن ضرورتی نمی‌یابد، افزود: مواجهه خیلی از افراد کنونی نیز این گونه است که در هر شهری و در هر خانه‌ای می‌توان مسلمان بود و به آیین مسلمانی زندگی کرد.
این پژوهشگر بیان می‌کند: تا قبل از عصر جدید، وضعیت بشر با همه محدودیت‌هایش در پیوند با خاک و آسمان بوده، لذا گرفتار پریشانی نشده است؛ اما اکنون در عصر جدید خانه‌سازی علی‌رغم تصوری که داریم به دنبال آسایش بیشتر نیست، بلکه در حیطهٔ محاسبات تکنیک قرار گرفته و ما دیگر برای خود خانه نمی‌سازیم.
بلوریان با تأکید بر اینکه اگر مدعی مناسبت دین و معماری هستیم، لازم است که آشنایی اجمالی با طرح شهرهای ادوار مختلف تاریخ داشته باشیم، ادامه می‌دهد: مسئله این است که این آشنایی به صرف آموختن خاصل نمی‌شود.
وی تصریح کرد: متقدمان می‌گفتند که تناسبی میان عالم و انسان برقرار است تا جایی که انسان را عالم کبیر و عالم را انسان صغیر برمی‌شمردند، اما این نظر حتی در زبان متفکران کنونی چون کوهن و فوکو نیز توسط انسان متجدد کنونی، که طبیعت را شیء بیگانه با وجود خود می‌بینند، با تفسیرهای بی‌وجه مواجه می‌شود.
این پژوهشگر اظهار می‌کند: نکته که سخت درک می‌شود، این است که بشر همواره خانه‌اش را متناسب ساختمان وجود خود می‌سازد و با تغییر ساختمان وجود انسان شهرها و خانه‌ها هم طور دیگری ساخته می‌شوند.
وی با تأکید بر اینکه ما در هر خانه‌ای نمی‌توانیم زندگی کنیم، گفت: نسل‌های گذشته هم اگر زنده می‌شدند در خانه‌های کنونی احساس غربت می‌کردند. شاهد این غربت را می‌توان در ساختمان‌های جدید به سبک شهر تهران که بعد از زلزله بوئین زهرا برای مردم ساخته شد، مشاهده کرد.
بلوریان اظهار کرد: مردم آنجا سکنی نکردند چرا که آهنگ وجود و زندگی مردم در آن خانه‌ها گنگ و خاموش بود.
بریدگی از دین و پریشانی شهرهای جدید
بلوریان در مقاله خود با اشاره به اینکه شهر جدید، شهر بشر جدید است، اظهار کرد: این شهر در عین حال شهر ملال است و به اعتباری می‌توان گفت که بشر جدید شهر و خانه ندارد.
وی افزود: شهر و خانه جدید پر از ابزار و وسایل زندگی و کالای مصرفی است و حتی ساکنان آن هم به کالا مبدل شده‌اند.
این پژوهشگر با تأکید بر اینکه ساخت پاساژ، خیابان‌های بزرگ، فرودگاه، ورزشگاه، دانشگاه و ... عناصر جدید و اجتناب‌ناپذیر شهرها هستند، گفت: نباید گمان کرد که اینها شهر را غیردینی کرده است، اساساً هر چیزی و هر جایی از جمله شهر و خانه و مکان‌های قدسی صرفاً با اراده ما صفت و شأن قدسی یا غیرقدسی پیدا نمی‌کنند، بلکه ما در اتصال با عالم قدس با امر قدسی آشنا می‌شویم و نشان آن را در هر جایی که باشد می‌شناسیم.
وی با ذکر اینکه اگر این رشته سست شود چشم و گوش ما در هیچ جا امر قدسی نمی‌بیند و سخن قدسی نمی‌شنود، تصریح کرد: در این بریدگی اماکنی که در گذشته تقدسی داشته و هنوز بقایایشان باقی مانده است، صرفاً مورد تماشای جهانگردان قرار می‌گیرد.
بلوریان با اشاره به اینکه شهرهای کنونی دریار غربتند، اعلام کرد: هیچ کس اهل هیچ شهری نیست و همه همه‌جایی یعنی هیچ جایی‌اند و از این رو بشر آواره و بی وطن دنیای غرب به جهانگردی روی آورده و حق دارد اماکن گذشته را ببیند، تا قدری تسلی پیدا کند.
وی با تأکید بر اینکه هیچ جایی بودن بشر کنونی سبب شده که شهرها و خانه‌هایی که ما می‌سازیم، بیشتر به ایوانچهٔ کاروانسراها شبیه باشد، خاطرنشان کرد: با این تفاوت که کاروانیان کنونی میان خود پرده کشیده‌اند.
این پژوهشگر یادآور شد: شهر در عالم کنونی و به خصوص در جاهایی که مردم از تاریخ خود رانده و از غرب مانده‌اند، وطن هیچ کس نیست. مردم این شهرها غریبند و اگر چیزی به نام خانه دارند بهتر است آن را خوابگاه و مخزن اشیایی دانست که هرچند حقیقتاً مورد نیاز نیستند، اما زندگی به آنها وابسته است.
انتهای پیام