چاپ

کرد آنلاین - مدرس دانشگاه و کارشناس میراث فرهنگی کردستان پیشینه نوروز میان کردها و وجه تسمیه آن را به تفصیل بیان کرده که در متن زیر می خوانیم.
دکتر اسماعیل اسعدی در گفت و گو با ایسنا، منطقه کردستان، اظهار کرد: در تقویم ایرانیان باستان که بعد از اسلام تبدیل به هجری شمسی شد، نوروز به زمانی اطلاق می‌شود که خورشید از استوا عبور کرده و به سمت شمال می‌رود و در این زمان وارد برج حمل می‌شود، این واقعه در روز اول فروردین که به آن هرمز روز می‌گفتند، روی می‌دهد .
وی افزود: در خصوص فلسفه و ریشه برگزاری جشن نوروز و همچنین وجه تسمیه آن روایات گوناگونی وجود دارد، برخی این نام را متشکل از دو واژه نو به اضافه روز می دانند به معنی روز نو و برخی منابع نیز این نام را متشکل از عدد 9 به اضافه روز می‌دانند به معنی 9 روز چون این جشن 9 روز طول می‌کشید.
مدرس دانشگاه و کارشناس میراث فرهنگی کردستان عنوان کرد: در اساطیر و افسانه‌ها نحوه و علت پیدایش آن به اشخاص خاصی (کیومرث، جمشید و کاوه آهنگر) نسبت داده شده است، برای فهم چرایی این تعدد اشخاص بانگاهی به این اسطوره‌ها می‌توان ارتباط میان آنان را درک کرد .
وی تشریح کرد: براساس این روایات اساطیری، "کیومرث" در زمان غلبه بر اهریمن به پاس این پیروزی دستور داد بر فراز کوه ها به مدت 9 روز آتش افروخته شود و از این زمان جشن 9 روز پدید آمد و چون "جمشید شاه" نیز بعدها در این ایام برتخت نشست و جشن نه روز را گرامی داشت، نام وی نیز در کنار این جشن آمده است.
اسعدی عنوان کرد: همچنین کاوه آهنگر نیز بعلت جایگاه و اهمیت ملی این جشن زمان نه روز را برای قیام علیه ضحاک برگزید .
وی افزود: امروزه فرضیه ای در مورد نوروز از سوی برخی پژوهشگران بویژه میان پژوهشگران کرد مطرح شده که این جشن ریشه ای در میان کردها نداشته و حتی به زیان آنان است. پیروان این فرضیه با اشاره به داستان کاوه و ضحاک، ضحاک را برابر آژی دهاک(آستیاگ) آخرین پادشاه ماد دانسته و معتقدند نوروز جشنی برای شکست مادهاست .
این مدرس دانشگاه ادامه داد: از سوی دیگر با نگاهی به ریشه کردها برابر کتیبه های سومری، بابلی و آشوری پیش از مهاجرت آریایی‌ها به ایران نیز کسانی به نام کردو، گوتی، لولوبی، کاسی و ... در این سرزمین می زیستند و اگر ریشه کردهای کنونی را به آنها برگردانیم و نوروز را جشنی مختص آریایی ها بدانیم عملا ارتباط کردها با این جشن قطع می شود.
وی گفت: برای پاسخ این فرضیه ذکر چند نکته لازم است. درخصوص یکسان پنداری ضحاک که در شاهنامه به صراحت عرب خوانده شده است با آستیاگ مادی، باید این نکته را در نظر گرفت که اولا هیچ سندی در این خصوص وجود نداشته و امروزه اغلب اسطوره شناسان و مورخین تطبیق دوره اساطیری شاهنامه را با اشخاص و دوره های تاریخی ایران صحیح نمی دانند.
اسعدی افزود: ثانیا ریشه واقعی آیین های نوروزی در بحث تغییر آب و هوا و مسئله ای طبیعی می‌باشد که حتی در میان بابلیان قدیم نیز مرسوم بوده است و فقط مختص اقوام آریایی نیست.
این کارشناس میراث فرهنگی روایت می کند، در کتیبه‌های هخامنشی اشاره‌ای به جشن نوروز و جایگاه آن نشده و براساس برخی روایات کوروش در زمان ورود به بابل با این جشن آشنا شد .
وی افزود: ثالثا با مراجعه به اساطیر و داستان‌های کهن کردی به جایگاه عظیم نوروز در میان کردها به خوبی واقف می‌شویم، چنانچه در میان برخی طوایف کرد به آن جشن (تولی دان)یا انتقام گرفتن هم گفته می‌شد که اشاره به انتقام کاوه از ضحاک است و بر اساس روایات کهن کردها جنگ کیومرث و اهریمن در کوهستانهای رواندوز اتفاق افتاده و 9 روز بخاطر آن جشن گرفته شده است .
اسعدی بیان کرد: در زمان ساسانیان نوروز شش روز طول می‌کشید که در پنج روز ابتدایی مردم عادی به ملاقات پادشاه رفته و درخواست‌های خود را مطرح می‌کردند و در روز ششم پادشاه با نزدیکان خود جشن می‌گرفتند.
وی افرود: این آیین در بعد از اسلام نیز با وجود آنکه امویان مالیات‌های سنگینی بر اجرای آن بستند ادامه حیات داد و برخی خلفای عباسی بخاطر دریافت هدیه در آن شرکت می‌کردند .
وی سنت‌های ویژه نوروز میان کردها را، افروختن آتش که نشانه پاکی و غلبه بر اهریمن است، خانه تکانی چون معتقد بودند در نوروز فروهرها(ارواح نیاکان آنان) به بازماندگان خود سرکشی می‌کنند،کاشت دانه گندم، نخود، عدس و کنجد بخاطر استقبال از بهار و طبیعت نو ذکر کرد.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: آنچه که در پایان قابل ذکر است اعیاد و آیین‌های کهن و اساطیر هر ملتی نقش نمادهای ملی، وحدت بخش و غرور آفرین برای آن ملت ایفا می‌کنند و این موضوع نیاز به حفظ و حراست چنین آیین‌های را بیشتر می‌کند و وظیفه طبقه روشنفکر و تحصیلکرده در این زمینه بیشتر از سایر طبقات اجتماعی بوده و نباید خود به تخریب این مواریث کهن و ملی بپردازند.
انتهای پیام