بزرگنمايي:

ماهی قرمز همه ساله چند روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز همانند قاصدک، عطر و بوی بهار را به مشام می رساند امسال نیز با جنب و جوش خود به دنبال گل انداختن لپ های بهار و سرخ کردن سفره هفت سین عید است.
عصرکرد- فروش ماهی قرمز در خیابان ها همیشه خبر از آمدن بهار می دهد و با حضور خود در بساط ماهی فروشان جنب و جوش روزهای پایانی سال را در کنار سفره های هفت سین، میوه و شیرینی و سایر اقلام شب عید بیشتر می کند.
این مهمان کوچک که سال هاست در سفره های هفت سین ایرانی جایی برای خود باز کرده است به ماهی گلی، ماهی قرمز و ماهی حوضی شهرت دارد و تاریخچه اش به کشور چین باز می گردد اما در سال های گذشته عضوی از خانواده های ایرانی هنگام لحظه سال تحویل است.
ماهی قرمز برای قرارگیری در سفره عید ایرانی ها همه ساله از اوایل اسفند از سوی فروشندگان به خیابان ها و مغازه ها می آید و در داخل سطل ها و شیشه های بزرگ و آکواریوم های مکعبی و تنگ های سفالی و شیشه ای قرار می گیرد تا برای رهگذاران دلبری کند.
کودکان به دلیل ظرافت این ماهی ها بیشترین مشتریان آنها هستند و پدرها و مادرها نیز در کنار خریدهای ضروری شب عید یک تا چند قطعه از ماهی های حوضی را برای خرید انتخاب می کنند.
خرید و قرار دادن ماهی قرمز در کنار سفره هفت سین موافقان و مخالفان خود را دارد و موافقان که بیشتر خانواده ها هستند آن را جنبه ای از تزئین و زیبایی در کنار هفت سین و نمادی از زندگی لحظه تحویل سال می دانند.
مخالفان آن نیز بر این باورند که محبوس کردن این حیوانات در داخل تنگ های شیشه ای به نوعی حیوان آزاری محسوب می شود و عده ای نیز آنها را به عنوان گونه های مهاجم محیط زیست ایران می دانند و برخی هم دیدگاه بهداشتی به آن دارند و این ماهی ها را بعضا ناقل بیماری های مشترک بین ماهیان و انسان اعلام می کنند.
برخی هم بر این باورند ماهی قرمزِ گلی می‌تواند حتی تا 20 سال هم عمر کند و با حبس کردن آن در شرایط نامناسب و تُنگ‌های هفت‌سین، اجازه 20 روز زندگی کردن هم به این موجود زیبا داده نمی شود.
در هر صورت ماهی قرمز با تکاپوی خود در ظرف های بزرگ کنار خیابان به دنبال نقش آفرینی در سفره های مردم است و اکنون نیز در خیابان های شهرستان های استان کردستان همانند سایر نقاط کشور حضوری پر رنگ دارد و می خواهد با رنگ قرمز خود گرما بخش محفل نوروز باشد.

** اطلاعی از آسیب های ماهی قرمز ندارم ولی می خرم
یکی از خریداران ماهی قرمز در خیابان انقلاب سنندج که چهار قطعه ماهی را در داخل پلاستیک قرار داده در جواب سئوال مهمترین انگیزه از خرید آن می گوید: طبق عادت هرساله این ماهی ها را خریده و باور دارم یکی از اجزای جدانشدنی سفره هفت سین است.
وی می گوید که اطلاعی از بیماری های این ماهی و همچنین آسیب های آن نسبت به محیط زیست ندارم اما هر ساله در روز 13 بدر آن را در رودخانه ها یا پشت سدها رها می کنیم تا به زندگی خود ادامه دهد.

**مردم ماهی قرمز را در زیستگاه ها رها نکنند
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان در این ارتباط می گوید: ماهی قرمز از گونه های بومی ایران نیست و با توجه به همه گیر شدن فرهنگ خرید آن در ایام نوروز به مردم توصیه می شود که پس از ایام تعطیلات نوروز در اکوسیستم طبیعی استان رها سازی نشود.
شهاب محمدی افزود: برای جلوگیری از رهاسازی این ماهی در زیستگاه های طبیعی استان با شهرداری های استان هماهنگی های لازم برای تعبیه استخرهای مختلف در سطح شهرها انجام شده تا قبل از زمان رهاسازی به اطلاع مردم رسیده شود.
وی اضافه کرد: با وجود اینکه آسیب های این گونه ها بارها در رسانه ها اعلام شده اما باز هم بسیاری از این آسیب ها و معایب آگاه نیستند همواره به خرید آن ادامه می دهند.

** ماهی قرمز برای اکوسیستم کردستان گونه ای مهاجم است
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان نیز معتقد است ماهی قرمز به علت اینکه گونه ای غیر بومی است برای زیستگاه های استان مهاجم شناخته می شود و در زمان حاضر تا شکل گیری فرهنگ عدم استفاده از آن حفاظت محیط زیست تنها از خرید و فروش گونه های حیات وحش در کنار این ماهی ها جلوگیری می کند.
اقبال حمیدی گفت: این اداره کل طبق کنوانسیون تنوع زیستی مبنی بر مقابله با سوء تاثیرات گونه های مهاجم و غیر بومی بر تنوع زیستی به صورت جدی با هر گونه خرید و فروش گونه های حیات وحش مقابله می کند و عرضه آنها در کنار ماهی قرمز پیگرد قانونی دارد.
وی با اشاره به اینکه در روزهای پایانی سال و نزدیک شدن به عید نوروز، عده ای افراد فرصت طلب و سودجو در برخی مناطق اقدام به خرید و فروش غیرمجاز گونه های جانوری مانند مار، سمندر، لاک پشت در کنار ماهی قرمز می کنند اضافه کرد: بر اساس این کنواسیون و مواد 7 و 10 قانون شکار و صید، خرید و عرضه تمامی این گونه ها ممنوع و با متخلفان به شدت برخورد می شود.
حمیدی افزود: بر این اساس ماموران یگان حفاظت محیط زیست این اداره کل در این ایام به گشت و نظارت مستمر بر مراکز خرید و فروش ماهی قرمز و پرنده فروشی های سطح استان اقدام می کنند و درصورت مشاهده هر گونه تخلف، ضمن ضبط جانوران وحشی و رهاسازی آنها در طبیعت، با افراد خاطی و سودجو براساس قوانین و مقررات برخورد می کنند.
وی گفت: برخورد با عرضه گونه های مهاجم مانند ماهی گوشتخوار زبرا و لاک پشت پشت قرمز به شدت در حال انجام است و ماموران پس از کشف و ضبط به دلیل آنکه به شدت محیط زیست و زیستگاه های استان را به خطر می اندازند آنها را معدوم سازی می کنند.
حمیدی از شهروندان خواست از خرید جانواران وحشی خودداری کنند و در صورت مشاهده هر گونه تخلف مراتب را به سامانه تلفنی 1540 و یا ادارات محیط زیست اطلاع دهند.

** رعایت بهداشت فردی هنگام نگهداری از ماهی قرمز از ضرورت های حفظ سلامت است
سرپرست بهداشت عمومی اداره کل دامپزشکی کردستان نیز در این ارتباط معتقد است: ضوابط و تحقیقات دامپزشکی با نگهداری و عرضه ماهی قرمز به دلیل شرایط نگهداری در تنگ، محبوس شدن در یک مکان کوچک و احتمال انتقال بیماری ها موافق نیست.
عابد نمدی با اشاره به اینکه پرورش این ماهی در کشور صورت می گیرد اظهار داشت: دامپزشکی در خصوص خرید و فروش آن اقدام به توجیه فروشندگان و اطلاع رسانی در خصوص بیماری این ماهی کرده است.
وی گفت: لازم است شهروندان هنگام نگهداری از این ماهی به نکاتی مانند دست زدن به ماهی قرمز بدون دستکش یا حفاظ خودداری کنند، استفاده از غذای مناسب آن، جلو گیری از قرار گرفتن ظرف ماهی مقابل آفتاب و عدم رها سازی در رودخانه ها دقت کافی داشته باشند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیشتر اعلام کرده ماهی های قرمز ممکن است عصبی یا بیمار باشند، مهمترین راه شناخت این ماهی ها چرخش مکرر ماهی داخل تنگ و دیگر ظروف نگهداری است.
از این رو لازم است در خرید ماهی قرمز باید به یکسری نکات توجه کرد، شکسته شدن یا تاخوردن بال های ماهی، شنای نامتعادل، بیرون زدگی چشم ها، تشکیل گلوله های پنبه ای اطراف دهان، دم یا بال ها و سفیدک زدن جداره پوست از اعلام بیماری ماهی های قرمز است که از خرید آنان باید اجتناب کرد.
با توجه به آسیب های نگهداری از ماهی قرمز در خصوص اهمیت نگهداری از محیط زیست و بهداشت اجتماعی در صورت اصرار بر خرید آن بهتر است با رعایت مسائل بهداشتی نگهداری شود.
انتظار می رود به مروز زمان با حذف آن سفره های عید گامی در حفظ محیط زیست و همچنین جلوگیری از حیوان آزاری برداشت و بجای ماهی، از نماد آن در هفت‌ سین استفاده کرد.