بزرگنمايي:

عصر کرد - سنندج - قرار بود با بهره برداری از سد سیازاخ، تحول بزرگی در اقتصاد، کشاورزی و اشتغال منطقه محروم دیواندره در استان کردستان ایجاد شود ولی گذشت زمان همچون نمک بر زخم چند ساله مانع تحقق آرزوهای کشاورزان پایاب این سد؛ شده است.
ب دیواندره با جمعیت 90 هزار نفری حدود 4203 کیلومتر مربع مساحت دارد و 160 هزار هکتار اراضی در این شهرستان زیر کشت محصولات کشاورزی می رود که بیشتر به صورت کشت دیم است.
آب مورد نیاز زمین‌های زراعی و باغی این شهرستان از رودخانه‌ها و سایر منابع آبی تامین می شود اما بخش کشاورزی این شهرستان برای شکوفا شدن و بهبود بهره وری به ارتقا و تقویت بیشتری نیاز دارد بهخ همین خاطر و برای تبدیل اراضی دیم به آبی و همچنین رفع نیاز روستاییان به آب آشامیدنی، عملیات ساخت سد سیازاخ سال 1382 آغاز شد اما با وجود گذشت 15 سال هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
این پروژه بیش از 90‌ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است و با ساخت جاده‌های جایگزین دباغ و قلعه ریحانه و شیخ حیدر از راه روستای گولانه همچنین جابجایی روستاهای شیخ‌ حیدر و گله سور به تراز بالاتر از تراز مخزن سد، قرار بود چند سال قبل به بهره‌برداری برسد اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.
آبگیری سد سیازاخ جمعه چهارم مرداد سال 92 با حضور محمدرضا رحیمی معاون اول وقت دولت دهم آغاز شد اما در کمال تعجب و شگفتی، افتتاح تبلیغاتی و سیاسی کاری بود چون پروژه هنوز تکمیل نبود و فقط 90 درصد پیشرفت فیزیکی داشت.
مردم معتقدند؛ مسئولان اجرایی ارشد فارغ از مسایل سیاسی و حزبی باید طرح هایی را افتتاح کنند که‌ بلافاصله به بهره برداری برسد و آنها بتوانند از مزایای آن استفاده کنند ضمن اینکه در تخصیص اعتبار برای این نوع پروژه های نیمه تمام همچون سد سازی، سال های بعد مشکل بوحود می آید و وزارت مربوطه نمی تواند برای آنها ردیف بودجه‌ و اعتباری اختصاص دهد.
شرایط سد سیازاخ امروز به اینگونه شده و بدلیل ناتمام بودن و سیاسی کاری و تعجیل در افتتاح بی موقع، همچنان باید برای انجام سایر کارها از جمله احداث تصفیه خانه و سامانه آبرسانی و پایاب نیازمند تخصیص جدید باشد که در پنج سال گذشته این اتفاق برای تکمیل آن صورت نگرفته است.
 سد سیا‌زاخ با ظرفیت 230 میلیون مترمکعب و 76 متر ارتفاع از بستر در نزدیکی شهر دیواندره و با هدف ایجاد زیرساخت های بخش کشاورزی، بهبود دامداری و افزایش اشتغال در منطقه، تامین آب 20 هزار هکتار اراضی کشاورزی و تامین آب شرب و صنایع شهرستان های بیجار و دیواندره، انرژی برق آبی و آبزی پروری در پایاب و اهداف گردشگری آبی احداث شده است.
کنترل و تنظیم جریان‌های نابهنگام رودخانه قزل ‌اوزن نیز بخشی دیگر از اهداف اجرای سد سیازاخ است.
این سد 94 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تاکنون 120 میلیارد تومان برای آن هزینه شده و برای تکمیل حدود 52 میلیارد تومان دیگر نیاز است.
در سال 95 مبلغ 25 میلیارد تومان برای آن اختصاص پیدا کرد ولی در سال های 96 و 97 تاکنون مبلغی برای تکمیل اختصاص پیدا نکرده، این سد فعلا آبگیری محدود آن در حد تامین آب شرب شهر دیواندره انجام شده است.
فرماندار دیواندره می گوید: پروژه تصفیه ‌خانه آب دیواندره از پروژه‌های ملی استانی بود که ظرفیت تصفیه 250 لیتر بر ثانیه را دارد، عملیات ساخت آن ابتدای سال 91 شروع شد و بیش از 65 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
جعفر توان  افزود: برای این تصفیه ‌خانه تاکنون 50 میلیارد ریال هزینه شده است و برای تکمیل و بهره برداری از آن 200 میلیارد ریال دیگر نیاز است.
وی تاکید کرد: مجتمع آبرسانی اوباتو از پروژه‌های استانی است که در سال 89 شروع شد و تنها فاز اول آن به بهره برداری رسیده، ظرفیت این مجتمع آبرسانی 80‌ لیتر در ثانیه است و آب مورد نیاز 63 روستای شهرستان را تامین می‌کند.
در فاز اول این پروژه 42 روستا از نعمت آب سالم بهره مند شده اند و در فاز دوم نیز آبرسانی 21 روستا انجام می‌شود که نیاز به اعتبار 100 میلیارد ریالی دارد.
مدیر امور آب دیواندره هم گفت: در صورت بهره‌ برداری از سد سیازاخ، آب کشاورزی 2 ساحل چپ و راست در سطح 20هزار هکتار تامین می‌شود که از این میزان هشت هزار هکتار از ساحل راست در حوزه دیواندره و بیجار است که 90 درصد پیشرفت دارد اما 12 هزار هکتار ساحل چپ فقط اراضی کشاورزی دیواندره را زیر پوشش قرار داده و هنوز اعتباری برای اجرای آن در نظر گرفته نشده است.
محمد محمدی افزود: با تکمیل سد، چند طرح گردشگری در اطراف آن ایجاد خواهد شد همچنین طرح‌های پرورش ماهی و ماهیگیری نیز در آن فعال می‌ شود که توسعه گردشگری را به همراه دارد و در نهایت منجر به بهبود وضعیت اقتصادی مردم و اشتغالزایی خواهد شد.
وی تلاش مدیران استانی و نمایندگان مردم در مجلس را برای تکمیل سد سیازاخ خواستار شد و یادآور شد: تاکنون 120 میلیارد تومان برای آن هزینه شده ولی تا تکمیل و بهره برداری 50 میلیارد تومان دیگر نیاز دارد.
مدیر امور آب دیواندره با بیان اینکه حجم مخزن این سد 230 میلیون متر معکب است، تاکید کرد: از سال 90 آب شرب شهرستان به صورت اضطراری و از محل فرازبند سد در حدود 5 تا 6 میلیون متر معکب در دریاچه مصنوعی تامین می شود.
سد سیازاخ در هفت کیلومتری جنوب غربی دیواندره قرار دارد.
شهرستان دیواندره دارای 9 هزار هکتار اراضی آبی و 151 هزار اراضی دیم است و سالانه 12 هزار و 586 بهره بردار حدود 203 هزار تن انواع محصول تولید می کنند که شامل 100 هزار تن محصولات زراعی از جمله گندم، 10 هزار تن محصول باغی و 93 هزار تن محصولات دامی است.