بزرگنمايي:

کرد آنلاین - سنندج - رئیس اداره نظارت بر حیات وحش حفاظت از محیط زیست کردستان گفت: فعالیت های انسانی در بخش زراعت و معدن، زیستگاه های گونه در حال انقراض سمندر را در این استان تهدید می کند.
حیدر ویسی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: عدم شناخت جوامع محلی از این گونه، تخریب زیستگاه، آلودگی منابع آبی زیستگاه بدلیل آفت کش ها، علف کش ها و کودهای شیمیایی و ورود فاضلاب های انسانی، کاهش جمعیت گونه و تغییر کاربری منابع آبی و انتقال آن به خارج از زیستگاه توسط کشاورزان از عوامل تهدید کننده سمندر است.
وی افزود: فعالیت های معدنی و سد سازی ها، آتش زدن زیستگاه و خشکسالی از دیگر عوامل تهدید کننده این گونه دوزیست منحصربفرد است.
ویسی اضافه کرد: این گونه به دلیل حساس بودن به شرایط محیطی، همواره با آسیب های بسیار جزیی و آلودگی بسیار کم منابع آبی از بین می روند و برخی پرندگان و مارها نیز آنها را شکار می کنند.
وی یادآور شد: سال های گذشته به دلیل خشک شدن چشمه ها و تغییر کاربری آنها این گونه نادر بسیاری از زیستگاه های خود را از دست داده و در شمار گونه های در حال انقراض قرار گرفته است.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش حفاظت از محیط زیست کردستان اضافه کرد: بر اساس پایش های صورت گرفته، امسال بخاطر بارش های مناسب و احیای چشمه ها این گونه از وضعیت بهتری برخوردار بوده است.
ویسی گفت: به منظور شناسایی زیستگاه های این گونه نادر و پراکنش، تهدیدها و وضعیت زیستگاه، کارشناسانان بخش حیات وحش محیط زیست کردستان اواخر اردیبهشت هر سال اقدام به پایش و سرشماری سمندرها می کنند.
وی اظهار داشت: در این پایش 13 زیستگاه مختلف در استان توسط کارشناسان بررسی شد و بیش از یک هزار سمندر از گونه کوهستانی و 30 سمندر از گونه آتشین شناسایی شد.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش حفاظت از محیط زیست کردستان تاکید کرد: وضعیت حفاظتی گونه های سمندر آتشین و سمندر کوهستانی کردستان در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) نزدیک به تهدید محسوب می شود.
وی در مورد پراکنش این گونه گفت: این دوزیست، بومی زیستگاه های کوهستانی جنگلی استان کردستان از قبیل اورامانات و محدوده شهرستان های مریوان، سروآباد، بانه، سقز، سنندج و کامیاران است.
ویسی یادآور شد: در اصطلاح محلی به این گونه جانوری بوکه کانیله، کانی بوک، بلقاره و شرفه گفته می شود که به معنی عروس چشمه است و این نامگذاری نشانه آن است که این خزنده کوچک تنها در چشمه های با آب روان و صاف قابل مشاهده است.
وی افزود: این جانور در چشمه سارها و جویبارهای کوهستان در ارتفاعات 1300 تا 1400 متری با پوشش گیاهی مناسب زیست زندگی می کند و معمولا در اوایل صبح یا شب در نزدیکی چشمه ها و جویبارها از آب خارج می شود.
سمندر از راسته دوزیستان دمدار و خانواده سالاماندریده (سمندرها) بوده که از این جنس سه گونه در ایران وجود دارد که در لیست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) در دسته بشدت در معرض خطر انقراض طبقه بندی شده و زیستگاه آن چشمه سارها، جویبارها و آب های روان و زلال است.
لاروهای این گونه در آب رشد کرده و پس از بلوغ و رشد کافی، وارد خشکی می شود و محیط های نمناک و دارای رطوبت را به عنوان زیستگاه انتخاب می کند.
این گونه جانوری علاوه بر کردستان در مناطق جنوبی آذربایجان غربی و کرمانشاه نیز شناسایی شده است.
استان کردستان با داشتن 540 میلی متر بارندگی (2 برابر میانگین)، دارای 17 رودخانه دائمی و 24 رودخانه فصلی با حجم منابع آب سطحی 4.3 میلیارد مترمکعب (6.6 درصد روان آب های کشور) است.
3020/9102