بزرگنمايي:

کرد آنلاین - سنندج- جمعی از اعضای هیئت علمی دانشگاه کردستان در نشست تخصصی توسعه روستایی استان بر اندیشیدن راهکاری برای احیای روستاها، تدوین طرح های توسعه ای و توجه به اقتصادروستاها تاکید کردند.

 نشست تخصصی توسعه روستایی در استان کردستان با موضوع الزامات اقتصادی، فرهنگی واجتماعی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان و با دعوت از چهارتن از اعضای هیئت علمی دانشگاه کردستان و فرهنگیان دوشنبه شب در سنندج برگزار شد.
توسعه اقتصادی در فرآیند توسعه کشاورزی، مولفه های اقتصادی توسعه روستایی و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی، آسیب ها و نواقص و چالش های توسعه روستایی از جمله مباحثی بود که در این نشست مطرح و به آن پرداخته شد.
در این نشست اعضای هیئت علمی هر کدام به یک مبحث در توسعه روستایی پرداختند و همین باعث شد حامد قادرزاده یکی از این اعضا عنوان کند متاسفانه هم چون دیگر جلسات و نشست هایی که در استان ما برگزار می شود از آنچه هدف اصلی بود فاصله گرفتیم و امیدواریم در نشست های بعدی تنها یک موضوع را دنبال کنیم تا در پایان نتیجه ای بدست آید.
نکته جالب توجه در این نشست این بود که این اساتید معتقد بودند با ادامه و استمرار شرایط کنونی در روستاها برگزاری همایش و نشست و اختصاص بودجه چند میلیارد تومانی برای توسعه روستایی حتی نقش مسکن را هم نمی تواند داشته باشدچه برسد به درمان و دیر یا زود مرگ روستاهای ما فرا می رسد و از همین امروز باید فکری برای احیای آن اندیشید.
منشاء چالش های موجود درفرآیند توسعه کشاورزی در سیاست های کلان کشوری است
حامد قادرزاده یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه کردستان در این نشست با اشاره به اینکه در فرآیند توسعه بخش های مختلفی دچار تغییراتی خواهند شد، گفت: از جمله بخش هایی که بیشترین تغییر را تجربه و نیاز به تغییرات ساختاری دارد، کشاورزی است.
وی با بیان اینکه بخش کشاورزی به دلیل ماهیتی که دارد با چالش هایی در فرآیند توسعه مواجه می شود، عنوان کرد: سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی کشور 11.4 درصد است.
وی ادامه داد: برخی از کشورهای توسعه یافته سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی را کاهش ولی جمعیت روستایی آنها تغییرات چندانی نکرده است.
قادرزاده بیان کرد: براساس آمارهایی که در رسانه ها منتشر شده، 29 تا 30 درصد اشتغال کردستان در بخش کشاورزی و این بخش 11 تا 12 درصد در تولید ناخالص داخلی سهم دارد.
وی اضافه کرد: باید به دنبال کاهش سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی باشیم و این به معنای کاهش میزان تولید نیست چراکه تولید در این بخش باید افزایش یابد.
وی ادامه داد: برنامه هایی که برای توسعه مناطق روستایی و کشاورزی تهیه و ابلاغ می شود با آنچه در بلند مدت در توسعه پایدار ملی با آن روبه رو هستیم در تقابل است.
قادرزاده اظهارداشت: عدم سیاست گذاری در فرآیند توسعه برای ایجاد ارزش افزوده در محل تولید از جمله معضلات موجود در بخش کشاورزی ما است.
وی ادامه داد: متاسفانه در روستاهای ما واحدهای کوچک اقتصادی هم چون دامداری ها به نام ایجاد اشتغال راه اندازی که بعد از مدتی با مشکلات فراوانی مواجه شدند و نه تنها سودی نداشتند بلکه هزینه ای هم بر کل جامعه تحمیل کردند.
وی بیان کرد: در فرآیند توسعه کشاورزی با چالش هایی مواجه هستیم که منشاء آنها در سیاست های کلان کشوری هم چون سیاست قیمت گذاری محصولات کشاورزی است.
توسعه روستایی محدود به توسعه کشاورزی نیست
رشید احمد رش، یکی از اعضای هیئت عملی دانشگاه فرهنگیان استان با بیان اینکه پاشنه آشیل اشتغال روستایی، اعتبارات نیست، گفت: متاسفانه همواره جوامع روستایی در تدوین برنامه های مربوط به روستاها غایب بودند و همیشه عده ای شهرنشین بدون توجه به خواسته های این قشر برای آنها برنامه تدوین کردند.
وی با اشاره به اینکه توسعه فرایندی همه جانبه و معطوف به تمام ابعاد زندگی مردم جامعه روستایی است، بیان کرد: مدیران اجرایی ما اعتقادی به مطالعات فرهنگی واجتماعی ندارند و این کار را بیشتر اتلاف هزینه می پندارند.
وی به ایجاد نظام شورایی و معایب آن در روستاها اشاره کرد و اظهارداشت: با قراردادن شرط داشتن مدرک برای شورا و دهیار شدن، عده ای جوان تحصیل کرده در روستاها انتخاب شدند که این اقدام با نگاه به جامعه شهری انجام شده و همین باعث بهم ریختگی نظم و نظام روستایی شده است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان کردستان ادامه داد: مطالعات انجام شده نشان می دهد نظام شوراها در روستاها مطلوب نبوده است و بیشتر در روستاها با این کار شاهد تقابل نسل ها بوده وهستیم.
احمدرش با بیان اینکه توسعه روستایی محدود به توسعه کشاورزی نیست، افزود: توسعه روستایی لزوما عمران روستایی نیست و می طلبد نگرش های موجود در این راستا تغییر داده شود
امروز با تحلیل رفتن روستاها مواجه هستیم
محمود حاجی رحیمی عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه کردستان هم در این نشست تفکیک توسعه به توسعه روستایی و کشاورزی را غیرمنطقی خواند و گفت: توسعه پکیچی کلی است و پدیده ای نیست که بتوان از طریق اعتبار و طرح هاز زودگذر به آن دست یافت.
وی با اشاره به اینکه توسعه روستایی جزء کوچکی از توسعه ملی است، عنوان کرد: مسائل اقتصادی، درآمد و اشتغال در توسعه روستایی و ملی امری کلیدی است.
وی بیان کرد: مهمترین اقدام در راستای نگهداشت جمعیت روستایی ایجاد اشتغال و درآمد کافی برای روستاییان است.
این عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه کردستان ادامه داد: مردم روستایی که در فقر مطلق باشند نمی توان به آنها توصیه هایی هم چون تولید محصول ارگانیک و حفظ محیط زیست کرد.
حاجی رحیمی با اشاره به اینکه ملموس ترین قسمت توسعه، اقتصاد است، گفت: اگر به دنبال توسعه روستایی هستیم باید طرح ملی فراگیر و کارشناسی شده و با توجه به تمامی جوانب تهیه شود.
وی بیان کرد: اصلاحات اراضی در قبل از انقلاب در لابه لای هیاهوی سیاسی قرار گرفت و به نتیجه مطلوب نرسید و بعد از انقلاب هم علی رغم تمامی تاکیدات، توسعه روستایی وکشاورزی جدی گرفته نشد.
وی اظهارداشت: امروزه نه تنها با توسعه روستایی مواجه نیستیم بلکه با تحلیل روستاها هم روبه رو شدیم.
این عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه کردستان عنوان کرد: از نظر اقتصادی با روند فعلی نه تنها به توسعه روستایی نخواهیم رسید بلکه عملا بیشتر شاهد تحلیل روستایی خواهیم بود.
حاجی رحیمی با بیان اینکه اگر وضعیت به شیوه کنونی ادامه یابد مهاجرت روستاییان به شهرها در کردستان در سال های آینده بیشتر خواهد شد، افزود: با این شرایط برگزاری همایش و نشست و اختصاص بودجه چند میلیارد تومانی برای توسعه روستایی حتی نقش مسکن هم نمی تواند داشته باشدچه برسد به درمان.
وی یادآورشد: از تولید بخش های مختلف هم چون خودروسازی که بعد از گذشت 60 سال هنوز در مرحله نوزادی قرار دارد، در کشورما حمایت می شود ولی تعرفه هایی که برای بخشی هم چون کشاورزی در نظر گرفته می شود بسیار ناچیز است.
پیچیدن نسخه واحد برای توسعه استان ها از ضعف های برنامه ریزی کشور
حسین دانشمهر دیگر عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان در این نشست با اشاره به اینکه تعداد روستاهای کردستان از میانگین کشوری زیادتر است، گفت: 134 هزار خانوار در هزار و 702 روستا در کردستان سکونت دارند.
وی اضافه کرد: برای این کنشگرانی که در مناطق روستایی هستند به دلیل اینکه نظام برنامه ریزی ما متمرکز و از بالا به پایین تعریف شده است، کاری از دست مدیران ما برنمی آید و در بهترین حالت آنها می توانند کارگزاران خوبی باشند.
وی ادامه داد: متاسفانه سند توسعه روستایی کردستان توسط فردی تهیه شده که تنها یک یا دو بار به استان ما آمده است و قطعا تدوین برنامه توسط چنین فردی بازخوردی در برنخواهد داشت.
این عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با اشاره به اینکه به مسائل اجتماعی و فرهنگی در جامعه ما نگاه سطحی می شود، بیان کرد: طرح های سدسازی و رودخانه های مرزی که از اقدامات توسعه ای در کردستان و هم اکنون هم در حال اجرا هستند متاسفانه پیوست اجتماعی و فرهنگی ندارند.
دانشمهر ادامه داد: اگر جامعه محلی به خوبی شناسایی شوند بسیاری از راهکارهای مشکلات و معضلات را می توان از دل همین جوامع بیرون کشید.
وی با بیان اینکه توسعه بدون مردم محقق نمی شود، بیان کرد: هر زیرساختی که در جامعه چه در بخش گردشگری، کشاورزی و خدمات ایجاد می شود، کاربر آنها مردم هستند بنابراین مردم باید به سطحی از توانمندی برسند که ماندگاری پروژه را تضمین کنند و این مهم مستلزم توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی است.
وی عنوان کرد: از دیگر نقص های موجود در برنامه ریزی کشور ما پیچیدن نسخه واحد برای توسعه هر استان و منطقه است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان ادامه داد: استراتژی توسعه برای شهرهای قروه و دهگلان در کردستان با شهرهای مرزی استان هم چون بانه و مریوان متفاوت است وبه این مهم در برنامه ریزی هایی که از مرکز انجام می شود توجه نمی شود.
دانشمهر بیان کرد: معقتدم دیر یا زود مرگ روستاهای ما فرا می رسد و از همین امروز باید به دنبال احیای آنها باشیم.
طرح توسعه و اشتغالزایی برای روستاهای بالای 20 خانوار تهیه شده است
معاون آموزش و پژوهش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان هم در ابتدای این نشست گفت: با تغییر رویکرد برگزاری چنین نشست هایی از سخنرانی یک نفره به شیوه پنلی، امیدواریم شاهد بازخورد و نتیجه مطلوبی از آن باشیم.
اکبر محمدی با اشاره به اینکه توسعه روستایی دارای الزامات مختلفی است، عنوان کرد: در برنامه ششم توسعه و لایحه بودجه سال آینده در بخش های مختلف به این موضوع اشاره شده است.
وی اظهارداشت: در حوزه های مختلف به ویژه اشتغال روستایی دولت برنامه های جدی را در دستور کار قرار داده است.
معاون آموزش و پژوهش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان با اشاره به اینکه مهاجرت روستاییان به شهرها از سال 1332 بتدریج شروع شد، خاطرنشان کرد: در سال 1335 75 درصد جمعیت کردستان شهری و 25 درصد روستایی بودند این نسبت براساس سرشماری سال 95 در این استان کاملا برعکس شده است.
محمدی بیان کرد: برای نخستین بار در کشور در ماده 27قانون برنامه ششم توسعه برای روستاهای بالای 20 خانوار طرح توسعه ای و اشتغالزایی تهیه شده است.